De nieuwe regels treden vanaf 30 april 2016 in werking. 

In Nederland wordt een strenge vorm van netneutraliteit gehanteerd, wat inhoudt dat alle soorten data op dezelfde manier behandeld moeten worden. Netflix-verkeer mag zo bijvoorbeeld geen voorrang krijgen op andere diensten.

De Europese vorm van netneutraliteit die vandaag is aangenomen geeft internetproviders wel de mogelijkheid om in bepaalde gevallen 'gespecialiseerde diensten' voorrang te geven. Daarbij moet volgens de Europese Commissie worden gedacht aan diensten als internettelevisie of diensten die speciaal voor de gezondheidszorg nodig zijn.

Ook is het providers onder meer toegestaan om bepaalde diensten niet mee te laten tellen voor het dataverbruik, waarmee dat dataverkeer dus gratis wordt. 

Het EP ging daarnaast akkoord met het afschaffen van roamingkosten; de kosten voor het internetten en bellen in andere Europese landen. Die zullen per juni 2017 worden afgeschaft. 

De Raad, waarin de verantwoordelijke ministers uit de achtentwintig landen zijn vertegenwoordigd, stemde eerder deze maand al in met de voorstellen. De plannen maken onderdeel van het Telecompakket, dat nog uit de koker van voormalig eurocommissaris Neelie Kroes kwam. Het pakket liep meerdere malen vertraging op. 

Een amendement van D66-europarlementariër Marietje Schaake om de Europese netneutraliteit scherper te formuleren en meer te laten lijken op de Nederlandse variant werd door het Europees Parlement verworpen. 

"Dit is een gemiste kans", zegt Schaake. "Netneutraliteit is essentieel voor het open internet, eerlijke concurrentie in de digitale economie, en voor innovatie. Daarom wilde D66 in heel Europa strenge regels, net als in Nederland. We zijn inmiddels zelfs door de VS ingehaald."

Ook Groenlinks-europarlementariër Judith Sargentini reageert teleurgesteld over de uitslag. "Het lijkt leuk als je gratis data krijgt voor bijvoorbeeld Spotify bij je telefoonaansluiting, maar het heeft ernstige gevolgen voor de ontwikkeling van het internet."

Ook de VVD-fractie stemde vóór de strengere vorm van netneutraliteit: "Al het internetverkeer moet gelijk behandeld worden en er moet ruimte blijven voor innovatie op het internet, ook voor kleine en nieuwe partijen."

Wat de exacte gevolgen voor Nederland zullen zijn is nog erg onduidelijk, legt Micha Schimmel van advocatenbureau Solv uit. "Er moet goed worden gekeken naar wat precies die 'gespecialiseerde diensten' zijn, want de definitie daarvan is erg vaag in de tekst."

"Dit wordt nog een moeilijke discussie", zegt ook ict-jurist Arnoud Engelfriet, die ook benadrukt dat er de komende tijd zal moeten worden gekeken naar waar de grens precies ligt.

"Als een bedrijf als Ziggo bijvoorbeeld het televisieverkeer voorrang geeft wanneer de gebruiker televisie wil kijken, lijkt me dat niet heel erg", zegt Engelfriet. "Maar als een provider zijn eigen videodienst voorrang geeft boven bijvoorbeeld Netflix, lijkt me dat een ander verhaal. Die grens ligt heel erg nauw. Het zal voor een belangrijk deel neerkomen op de toezichthouders, in Nederland de ACM." 

Eurocommissaris Andrus Ansip (Digitale Markt) en minister Henk Kamp (Economische Zaken) lieten in de afgelopen maanden ook weten teleurgesteld te zijn in de 'verwaterde' netneutraliteit. 

Eerder deze week uitten ook een aantal grote techbedrijven en internetgrondlegger Tim Berners-Lee hun zorgen over de nieuwe regels. Volgens hen wordt er met de nieuwe regels een 'internet van twee snelheden' gecreëerd, waarbij bepaalde diensten een oneerlijk voordeel hebben boven anderen. Dat zou slecht zijn voor concurrentie en innovatie.