Op een speciale site roept Obama de telecomwaakhond FCC maandag op tot actie.

"Een open internet is essentieel voor de Amerikaanse economie, en steeds vaker voor onze levensstijl", opent de president zijn verklaring.

Hij vindt dat het blokkeren, vertragen en voortrekken van internetverkeer moet worden gestopt. De openheid van het internet kan volgens Obama worden gegarandeerd zonder dat providers hier zelf veel last van ondervinden.

De president wil dat internetproviders door de FCC worden aangemerkt als nutsbedrijven. Daardoor zou het makkelijker worden om ze streng te reguleren en om netneutraliteit te garanderen.

Vaste telefoonproviders hebben in de VS al deze status, maar in 2002 werd internet aangemerkt als informatiedienst en gingen dus andere regels gelden.

Enkele jaren geleden voerde de FCC al eens netneutraliteitsregels door, maar een rechter besloot dat de FCC niet de autoriteit had om internetproviders zulke regels op te leggen. Sindsdien kunnen providers overeenkomsten sluiten met site-eigenaren om internetverkeer sneller te laten doorstromen.

Filmdienst Netflix heeft bijvoorbeeld een overeenkomst met de provider Comcast, nadat dat bedrijf eerder al het Netflix-verkeer vertraagde. Volgens Netflix zegden veel gebruikers hierdoor hun abonnement op. Daarom sloot de dienst tegen een onbekend bedrag een overeenkomst om video's alsnog op hoge snelheid over het Comcast-netwerk te laten versturen.

Internetgiganten zijn dan ook voorstanders van netneutraliteit, een systeem dat providers verplicht tot het gelijk behandelen van al het internetverkeer. Overeenkomsten die vertragingen voorkomen zijn onder zulke regels ongeoorloofd.

In Nederland is al een wet die volledige netneutraliteit afdwingt, en eerder dit jaar stemde ook het Europees Parlement voor strenge netneutraliteitsregels in heel Europa.

Na het schrappen van de strenge netneutraliteit in Amerika stelde de FCC een beperktere vorm van netneutraliteit voor, waarin "commercieel redelijke" deals tussen providers en internetbedrijven toegestaan waren. De waakhond ontving bijna 4 miljoen veelal negatieve reacties op dat plan.

De Wall Street Journal meldde eind oktober op basis van anonieme bronnen dat Tom Wheeler, hoofd van de FCC, inmiddels een aanpassing van dat voorstel zou overwegen. Hij zou de waakhond wel inspraak willen geven over deals tussen providers en internetbedrijven, maar niet tussen providers en consumenten. Het compleet verbieden van betalen om internetverkeer voor te trekken zou niet aan de orde zijn.

"We kunnen het niet toestaan dat internetproviders de beste toegang beperken, of de winnaars en verliezers in de online marktplaats voor diensten en ideeën kiezen", schrijft Obama maandag.

"Het internet is een van de grootste geschenken die onze economie - en onze samenleving - ooit heeft gekend", aldus de president. "De FCC bestaat om concurrentie, innovatie en investering in onze netwerken te bevorderen. In dienst van die missie is er geen hogere roeping dan het beschermen van een open, toegankelijk en vrij internet."

Het gevecht tegen datadiscriminatie: wat is netneutraliteit?