“Het gebruik van gegevens bij opsporing is van belang, maar de samenleving moet erop kunnen vertrouwen dat dit rechtmatig en correct gebeurt”, vertelt Hennis-Plasschaert tegenover NU.nl.

Maandag bleek uit een intern onderzoek van het ministerie van Justitie dat bij het raadplegen het Centraal Informatiepunt Onderzoek Telecommunicatie (CIOT) privacyregelgeving aan de laars gelapt wordt.

Opsporingsdiensten raadplegen de databank zonder bevoegdheid, de rechtmatigheid van de verzoeken tot informatie wordt niet gecontroleerd en er wordt onvoldoende documentatie aangelegd over een aanvraag.

“De voorwaarden waaronder gegevens worden geraadpleegd en gebruikt, kunnen en mogen niet als een ‘last’ of ‘gedoe’ worden ervaren. De geloofwaardigheid van de overheid staat of valt met een correct wijze van handelen”, vindt Hennis-Plasschaert.

Ze roept demissionair minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin (CDA) daarom tot verantwoording en wil weten of de minister van mening is dat er na voorgaande kritiek voldoende en adequaat actie is ondernomen.

Vergelijkbare rapporten over de schending van privacyregelgeving bij het raadplegen van het CIOT werden namelijk ook in 2007 en 2008 al geschreven. Toen werden de onderzoeken achter gesloten deuren gehouden, maar opsporingsdiensten werden wel degelijk op hun vingers getikt. Uit het nu openbaar gemaakte onderzoek blijkt dat er met de kritiek uit voorgaande jaren weinig is gedaan.

Hennis-Plasschaert wil dan ook van de minister weten welke maatregelen hij van plan is te nemen om zo spoedig mogelijk een beleidsverandering te bewerkstelligen. “De huidige situatie is op zijn zachts gezegd onwenselijk. Ik reken op maatregelen.”

Het ministerie van Justitie is momenteel bezig met de vraag of het CIOT flink uitgebreid kan worden. Zo wil het ministerie de historische klantgegevens - alle gegevens van het afgelopen jaar - en alle verkeersgegeven – wie met wie op welk moment belt, sms’t en e-mailt en waar diegenen zich bevinden – centraal opvraagbaar maken.

Digitale burgerrechten organisatie Bits of Freedom (BoF) liet maandag al weten te hopen op uitstel van deze uitbreiding zolang de problemen uit het rapport nog spelen. Hennis-Plasschaert sluit zich daarbij aan: “Van uitbreiding kan alleen sprake zijn als bestaande omissies of nalatigheden zijn aangepakt.”