DELFT - Een computer kan de basisemoties angst, woede, walging, blijdschap, verdriet en verbazing herkennen.

De Delftse onderzoeker Dragos Datcu heeft een systeem ontwikkeld waarmee het apparaat dat voor elkaar krijgt.

De techniek is mogelijk in de toekomst bruikbaar in robots die ouderen helpen en kunnen reageren op hun emoties.

De TU Delft liet dat vrijdag weten. Datcu promoveert dinsdag op zijn 'uitvinding'. Zijn collega Zhenke Yang volgt donderdag zijn voorbeeld. Yang richtte zich op de automatische opsporing van agressie in treinen.

Overheid

De Nederlandse overheid betaalt de onderzoeken in de hoop dat zij leiden tot intelligente toepassingen, zoals gebruik in auto's om de emotionele toestand van de bestuurder in te schatten en zo nodig in te grijpen.

Enkele automerken hebben al een systeem dat reageert als de chauffeur zit te knikkebollen. Een andere mogelijkheid zijn beveiligingssystemen die werken op basis van emotieherkenning.

Prototype

Datcu heeft een prototype ontwikkeld dat in 95 procent van de gevallen de gemoedstoestand juist signaleert.

Hij heeft zich bij de ontwikkeling ervan toegelegd op de herkening van emoties uit gezichtuitdrukkingen en op spraak. Het gezicht kent maar een beperkt aantal veranderingen die samenhangen met het samentrekken of ontspannen van de spieren.

Methoden

Datcu's systeem omvat twee meetmethoden voor het herkennen van een emotie in de gezichtsuitdrukking.

Als eerste meet het de verandering tussen bepaalde punten op het gezicht. Zo neemt de afstand tussen de top van het voorhoofd en het puntje van de kin toe bij verbazing.

Invloed

De tweede baseert zich op het feit dat elke emotie invloed heeft op veranderingen in de contouren van mond, ogen en wenkbrauwen. Daardoor is er voor iedere emotie een patroon dat door een machine in principe kan worden herkend.

Daarbij heeft Datcu een manier ontwikkeld om het gezicht in beeld te vangen en lang genoeg vast te houden om de meting te kunnen uitvoeren.

Agressie

De NS is betrokken bij een projectstudie op het gebied van emotieherkenning.

Daarbij wordt gekeken of agressie in de trein automatisch te herkennen is en daarmee vroegtijdig te signaleren. Yang heeft zich daarop gericht, met dezelfde basistechnieken als Datcu.

Hij had echter voornamelijk te maken met woede bij de aanvaller en angst bij het slachtoffer. Hij deed samen met NS en ProRail onder meer proeven in een trein met ingehuurde acteurs.

Deze proeven waren gedeeltelijk succesvol. Dat lag onder meer aan het feit dat het detectiesysteem opnamen van de inzoomende camera op heftig bewegende mensen niet goed aankan.