AMSTERDAM - Het schiften van internetverkeer is niet langer iets van landen met een dictatoriaal regime, maar komt ook in Europa op. Dat concludeert hoogleraar informatiebeveiliging Egbert Dommering van de Universiteit van Amsterdam.

Het punt is volgens hem dat een filter op internet informatie bij mensen weghoudt. "Censuur is van oudsher een bekende methode van het filteren van een informatiestroom", schrijft hij (PDF) in het Tijdschrift voor Internetrecht.

Het kinderpornofilter dat eerder in Nederland werd uitgeprobeerd staat volgens hem haaks op artikel 7 van de grondwet dat alle censuur op alle media verbiedt. Hij benadrukt dat juist op vergelijkbare gronden filterwetten in de VS iedere keer bij de rechter stranden. Eerder stelde een WODC-onderzoeksgroep van het Ministerie van Justitie al dat er geen wettelijke basis voor het filter is.

Vaag

Ook stelt Dommering vast dat het erg onduidelijk is hoe filters werken, hoe mensen of bedrijven van lijsten af komen, en dat het proces oncontroleerbaar is. Daarnaast blijken filters te veel bij de mensen weg te houden en daarmee buiten proporties te zijn.

Dat de werking vaag is, ziet Dommering als een gevolg van de samenwerking tussen politie en providers. "Ik vind dat er veel te gemakkelijk met dit soort informele afspraken wordt gewerkt", zegt hij tegenover NU.nl. "Het is wel eigen aan internet dat men het op deze manier onder controle probeert te houden. Dat is de nieuwe trend."

Hij verwacht overigens niet dat de filtering effectief gaat zijn: "Het is natuurlijk zo dat de techniek om het te omzeilen altijd sterker is dan de controlemaatregel"

Publiek debat

"Ik wil met het artikel eerst een publiek debat starten. Eerst in gespecialiseerde kring en later ook breder", zegt de hoogleraar. "Het maatschappelijk belang daarvan wordt weggeduwd door het onderwerp kinderporno dan valt iedereen stil."

Hij wijst op de resultaten van de WODC-studie waaruit blijkt dat filteren in Europa net zo gebeurt als in (semi)dictatoriale regimes. "Het verschil is dat de onderwerpen verschillen. In China is bijvoorbeeld de filtering veel politieker en socialer gericht"

Australië

Op dit moment is in Australië beroering ontstaan, omdat de overheid wil beginnen met een proef om tienduizend websites te blokkeren. De inhoud wordt geweigerd als het kinderporno of "ongewenste informatie" bevat. Recent werd ook bekend dat in Denenmarken 3863 sites op een zwarte lijst staan.

Kinderpornofilter

In Nederland is geëxperimenteerd met een kinderpornofilter. De lijst begon met 250 websites, maar moest door allerhande fouten al snel naar 103 worden teruggebracht. Uit een steekproef bleek dat de sites staan in landen waar Nederlandse opsporingsinstanties overeenkomsten mee hebben. Die horen volgens de afspraken juist niet op de lijst thuis, omdat de sites zélf dan kunnen worden aangepakt.