In de lente is het vaak nog iets kouder dan in de zomer, dus trekken mensen minder snel hun kleren uit. Maar in Nederland is het aantal 'lekkere' dagen qua temperatuur verdubbeld sinds het KNMI het is gaan bijhouden. Ook registreerde het weerinstituut over het jaar 2022 een record aan zonuren. Tegelijkertijd stijgt het aantal gevallen van huidkanker.

Het zou volgens RIVM-onderzoeker Arjan van Dijk dan ook verstandig zijn als we ons gedrag aanpassen aan het nieuwe klimaat. "Het lijkt cultureel bepaald te zijn dat mensen die wonen in landen waar de zon wat hoger staat, of daar familie hebben wonen, anders omgaan met de zon en minder naar buiten gaan", vertelt Van Dijk. "Als wij een meer mediterraan klimaat krijgen, zou het handig kunnen zijn om onze gedragsregels meer te spiegelen aan de zuidelijke landen."

Een van de grootste risicofactoren voor huidkanker is huidverbranding. Van alle diagnoses kanker die momenteel gesteld worden, gaat het in meer dan de helft van de nieuwe gevallen om huidkanker. En huidkanker kán je dood betekenen.

Nu de zon meer schijnt, zullen we ook sneller en vaker kunnen verbranden, legt de onderzoeker uit. Hij vergelijkt het rood kleuren van de huid met een rookmelder: "Het is een signaal van je lichaam dat er iets niet goed gaat. Luister daarnaar."

"Mensen denken vaak dat de zon in de zomer het sterkst is", zegt Jolijn Bethlem, als huidtherapeut verbonden aan de Huidkanker Stichting. "En dat klopt ook wel enigszins, want in de zomer is het warmer en staat de zon niet alleen dichterbij, maar is de straling ook sterker."

"Toch begint de zon in de lente ook al aan kracht te winnen." Mensen verwarren volgens de huidtherapeut vaak warmte met een sterke zonkracht. "Maar als je gaat skiën, is het ook niet warm en kun je zeker wel verbranden."

Schade aan je huid ontstaat overigens niet pas bij verbranding. Dat is ook mogelijk in een eerder stadium. "Maar bij een rood gekleurde huid overvraag je je lichaam en loop je zo veel schade op dat je lichaam het echt niet meer aankan. Terwijl de schade daarvoor nog voor een groot gedeelte te herstellen kan zijn", legt Van Dijk uit.

Bethlem vult aan dat het daarbij goed is om te weten dat niet alleen zichtbare roodheid onherstelbare schade betekent: "Die schade kan ook onzichtbaar zijn."

Bij schade aan de huid kun je volgens Bethlem verder denken aan huidverslapping, rimpels en pigmentvlekken. "Pigmentvlekken zijn voorlopers van huidkanker, rimpels en verslapping een teken van uv-schade."

Van Dijk wijst nog op het gevaar van te veel zonlicht voor de ogen: "Als je te veel in de zon kijkt, loop je het risico op cataract, een vorm van staar. Ook kun je sneeuwblind worden. Dat kun je vergelijken met het verbranden van de huid, maar dan van het vel van je oog."

De onderzoeker tipt het dragen van zonnebrillen met uv-keurmerk, die aan de zijkant iets meer gesloten zijn.

Verder hanteert het KWF het volgende advies: 'weren, kleren, smeren'. "Probeer tijdens de momenten waarop de zon het hoogst staat, rond half 2, de zon te mijden", begint Bethlem. "Vergeet daarbij niet dat je onder een parasol net zo goed kunt verbranden."

"Draag bedekkende kleding, waar je niet doorheen kunt kijken. En als dat 'weren en kleren' niet lukt: smeer je om de twee uur in met een spf van minstens factor 30 met een goed uv A-filter."

Naar verwachting start het ministerie van VWS binnenkort met een meerjarige voorlichtingscampagne tegen huidkanker. Zij stellen dat het enkel delen van kennis niet meer genoeg is, en dat er daarnaast ook moet worden nagedacht over gezond zongedrag.