Het spreekuur van orthopedisch chirurg Martijn Brinkman in de Viasana-kliniek in het Brabantse Mill zit al wekenlang helemaal vol. Dat kan de kniearts niet los zien van het feit dat mensen na twee jaar coronamaatregelen weer 'gewoon' op wintersport kunnen.

"We zien die lijn van knieblessures steeds verder doorlopen. Er is een grote piek geweest van knieletsel tijdens de kerstvakantie. Dat komt doordat mensen na twee jaar weer volop en vooral ongetraind zijn gaan skiën."

Ook de dagen van Reinoud Brouwer van het Martini Ziekenhuis in Groningen zijn gevuld met het opereren van kapotte knieën. De eerste opleving zagen de artsen toen sporten in groepsverband weer mocht. Vooral op het voetbalveld zakten mensen toen door de knieën.

"Maar dat is inmiddels weer op een normaal niveau. Nu komt het vooral door wintersport. Het is puur het gevolg van het feit dat mensen na een tijdje inactiviteit weer meer gaan doen", zegt Brouwer.

"Als je een tijdje niks gedaan hebt, heb je het grootste risico op blessures. Skiën is een extreem voorbeeld, want je doet het een hele tijd niet, en opeens ga je weer. In het voetbal kan je nog wat opbouwen met training, maar bij wintersport is daar minder sprake van."

De chirurgen zien patiënten in alle soorten en maten, maar twee groepen steken er sinds het einde van de coronamaatregelen boven uit: fanatieke jongeren en oudere vrouwen.

Brouwer vertelt over twee Nederlandse mannen die deze winter skiles gingen geven in Oostenrijk. "Ze zijn allebei begin twintig, fit en hebben veel ervaring. Maar ook zij hadden ruim twee jaar niet geskied. Ze waren allebei binnen een paar weken terug met knieletsel. Het overkomt dus zelfs mensen met genoeg ervaring om leraar te zijn."

Brinkman ziet vaak wat oudere vrouwen op de behandelbank langskomen. "Iets te ongetraind, iets te overmoedig", omschrijft hij ze. "Sommigen moesten achter hun kinderen aan skiën, en maakten dan een onverwachte, foute beweging."

Vrouwen hebben sowieso een grotere kans op knieletsel, vooral in de week voor ze ongesteld worden. Meisjes die dat voor het eerst meemaken, hebben het grootste risico. Dat komt doordat hun lichaam ook verandert op manieren die ze soms niet doorhebben, zoals hun skelet en manier van lopen.

Beide artsen verwachten de komende tijd nog een hoop nieuwe kniepatiënten te zien. De regio's Noord en Midden zijn afgelopen weekend begonnen aan de voorjaarsvakantie. De regio Zuid is er sinds maandag van terug. De voorjaarsvakantie is een populaire periode voor wintersport, wat ook traditioneel een piek aan blessures betekent.

Brinkman denkt dat het vanaf komende week "weer gescheurde kruisbanden gaat regenen". De eerste piek rond de kerstvakantie werd verder gestuwd door door matige sneeuwval, met smalle pistes en dus meer onverwachte bewegingen tot gevolg. "Maar ook toen was de plotselinge belasting de voornaamste reden", zegt Brinkman. Daarom verwacht de specialist in de drukkere voorjaarsvakantie opnieuw een piek, ook al is de sneeuw nu wel goed.

Ook Brouwer verwacht de komende tijd de nodige belletjes. "De meeste ongelukken gebeuren op de eerste of laatste dag van de wintersportvakantie. Op de eerste dag missen mensen nog de controle en het gevoel. De laatste dag worden mensen juist overmoedig."

Volgens Brouwer vergeten mensen vaak dat juist kruisbandblessures meestal zonder contact veroorzaakt worden. "Bij het skiën gebeurt het als je langzaam draait en je ski niet uitgaat, waardoor je 'vast' blijft staan. Dat kan iedereen overkomen, zeker als je na een langere tijd weer op ski's staat."

Beide artsen raden daarom ook ervaren wintersporters aan rustig op te bouwen. "Niet meteen de zwarte piste af. Als de spieren in je benen niet goed getraind zijn, is de kans groot dat dat fout gaat", zegt Brouwer. Brinkman vult aan: "Ga weer een keer naar een indoor skibaan, of op zo'n tapijt. Bouw je spieren en conditie op, voordat je weer de sneeuw in gaat."