Alles over gezonde ontlasting: 'Ziet eruit als de poep van een hond op straat'
Krijgt u vaak vragen van mensen of hun poep wel normaal is?
"Zeker! Soms nemen mensen zelfs foto's mee naar het spreekuur. Het is een onderwerp waarover veel onzekerheid bestaat. Dat komt doordat het een taboeonderwerp is. We praten er liever niet over. De meeste mensen kijken ook niet bij hun partner in de pot wanneer die heeft zitten poepen en zijn beschroomd om erover te beginnen als ze zelf twijfelen. Dat taboe moet er echt af. Iedereen doet het namelijk."
Hoe ziet gezonde ontlasting eruit?
"Gezonde ontlasting ziet eruit als de poep van een hond op straat: een stevige goed gevormde keutel die wel zacht is, maar niet plakkerig. Helaas weten veel mensen niet hoe hun ontlasting eruitziet, omdat ze zo snel mogelijk op de spoelknop drukken zonder te kijken. Het kan geen kwaad om wat vaker achterom te kijken in de toiletpot."
Is heel dunne ontlasting een alarmbel?
"Niet per se. Stress en voeding hebben allebei invloed op hoe de ontlasting eruitziet. Dat kan variëren. Als je altijd dunne ontlasting hebt, is het wel een reden om aan de bel te trekken bij de dokter."
En slijm bij de ontlasting, is dat reden tot paniek?
"Nee. De darm maakt slijm aan. Daarom heten de slijmvliezen ook slijmvliezen. Het helpt de ontlasting te laten passeren. Zolang er geen bloed bij zit of stolsels, dingen die kunnen duiden op een wond, is er geen reden tot paniek."
En de kleur van de ontlasting?
"Als je ontlasting ineens groen, geel of heel donker kleurt, kan dat schrikken zijn. Maar het is geen reden tot paniek. Poep krijgt een andere kleur door wat je hebt gegeten. Bij veel rucola of spinazie wordt het soms groen. Bij rode bieten wordt het rood. En van blauwe bessen wordt de ontlasting soms bijna zwart. Maar dat wil niet zeggen dat er bloed bij zit."
Bepaalde voedingsstoffen zijn lastig te verteren. Champignons bijvoorbeeld, maar ook vezels en groenten.
"Het is pas alarmerend als je ontlasting zwart en teerachtig wordt. Dan kan er sprake zijn van melena, verteerd bloed vanuit de maag. Dat is reden om direct de dokter te bellen."
Soms zitten er stukjes in de ontlasting die niet goed verteerd zijn. Is dat erg?
"Ik krijg deze vraag regelmatig. Mensen zijn bang dat de darmen de voedingsstoffen dan niet goed hebben opgenomen. Maar maak je geen zorgen. Bepaalde voedingsproducten zijn lastig te verteren. Champignons bijvoorbeeld, maar ook vezels en groenten."
"Wel kun je onverteerd voedsel in je ontlasting opvatten als een teken dat je beter moet kauwen of langzamer moet eten. Dat is sowieso altijd beter voor de spijsvertering en de opname van voedingsstoffen. Kauwen stimuleert namelijk de speekselaanmaak en die bereidt op zijn beurt het maagdarmkanaal voor op de komst van voedsel."
Wat moet je eten voor een gezonde stevige, maar zachte keutel?
"Vezels. Die zitten in groenten, graan, pitten en zaden. Vezels vormen bulk en geven op die manier de ontlasting structuur. Ze nemen ook water op, waardoor de ontlasting kneedbaar wordt. Verder zijn ze voer voor bacteriën. Ze vormen korte ketenvetzuren die voedingsstoffen zijn voor het slijmvlies in de darm. En vezels zijn bovendien een prebioticum: ze bevorderen een gezonde darmflora."
Daniel Keszthelyi is als MDL-arts verbonden aan het MUMC+ in Maastricht.