"De term 'narcisme' wordt er tegenwoordig heel snel bij gehaald", zegt Alice Vlottes. Vlottes is als psycholoog gespecialiseerd in narcisme. "Vaak te pas en te onpas als het gaat over egoïstisch gedrag, maar niet iedereen die over zichzelf praat is narcistisch. Integendeel, narcisten zijn in het begin vaak heel betrokken."

Iemand met narcisme heeft per definitie weinig tot geen zelfreflecterend of empathisch vermogen, legt narcisme-expert Charlotte van der Hoeven uit. "Verder hebben zij een onderontwikkeld verantwoordelijkheidsgevoel en geweten. Stel dat een persoon met narcisme vreemdgaat, dan heeft hij of zij nauwelijks wroeging. Sterker nog: het vreemdgaan zou zomaar de schuld van de ander kunnen zijn."

Bij gespreksnarcisme gaat het voornamelijk om een gebrek aan sociale vaardigheden, maar ook over iemands karakter. "Bijvoorbeeld door het altijd beter te willen weten, de neiging de ander altijd te overtroeven en de ander geen vragen te stellen", zegt Vlottes. Volgens de psycholoog hoeft het daarom helemaal niet te betekenen dat iemand die graag over zichzelf praat een narcist is. "Laat ik duidelijk zijn: de term 'gespreksnarcisme' is niet bedacht door psychologen."

Andersom wil dat niet zeggen dat iemand die graag over zichzelf praat niet ook een narcist kan zijn. Volgens Van der Hoeven is dat vast te stellen door de praatgrage persoon ermee te confronteren. "De manier hoe iemand vervolgens reageert, is interessant. Kritiek krijgen is voor veel mensen moeilijk, maar begint iemand een lastercampagne, dan neigt dat wel naar narcisme."

Heb je te maken met iemand die nooit vragen stelt, dan hangt het van de situatie af hoe je daar het beste mee om kunt gaan, zegt Vlottes. "In het geval van een vage kennis kan het helpen om niet een luisterhouding aan te nemen, geen bemoedigende vragen te stellen, niet te knikken en bij een korte stilte meteen in te springen."

Gaat het om een goede vriend of je partner, dan is het belangrijk om ruimte voor jezelf te creëren. "Dat kun je bijvoorbeeld doen door te zeggen: 'Dacht dat je ook wilde weten hoe het met mij gaat.' Of: 'Vind je het goed dat ik mijn verhaal ook even afmaak?' Laat het niet van de ander afhangen, dan kom je namelijk nooit aan de beurt", aldus Vlottes.

Verder kan het ook helpen om je lichaamstaal aan te passen, vervolgt de psycholoog. "Niet alleen je houding zelf, maar ook je hand opsteken om duidelijk te maken dat het nu jouw beurt is om te vertellen."

Valt het kwartje niet, ook niet nadat je meerdere keren hebt laten weten deze omgang niet te waarderen? Dan is het belangrijk bij jezelf te blijven. "Besef dat je iemand niet kunt veranderen. Vraag jezelf af wat het je kost en wat het je oplevert", stelt Van der Hoeven. "Een vriendschap is geen eenrichtingsverkeer."