Joost Wiersinga is internist-infectioloog bij het Amsterdam UMC. Harry Wichers is hoogleraar Biochemie en Immunomodulatie door Voedsel aan de Wageningen University. Beiden geven aan dat het belangrijk is om verkoudheid van griep te onderscheiden. Bij verkoudheid zijn je slijmvliezen ontstoken, dat is de reden dat je maar blijft snotteren en niezen.

Wiersinga: "Onderzoek toont aan dat het de klachten iets kan verlichten. Het zorgt er echter niet voor dat het sneller overgaat, maar het kan wel zijn dat je je iets beter voelt na het stomen."

Wichers: "Het zorgt ervoor dat de slijmmassa in je neus in beweging komt en dat je het uit kunt snuiten. Het kan dan wel zijn dat je een paar uur later weer verstopt zit, omdat het virus er niet uit is en de slijmvliezen nog steeds ontstoken zijn."

Wiersinga: "In ui zit een stofje waardoor je ogen gaan tranen: syn-propanethial-S-oxide. Maar waarschijnlijk doet het niks tegen verkoudheid."

Wichers: "Het huilen bij het snijden maakt de luchtwegen misschien wel een beetje los. Ik zou de ui snijden, bakken en lekker opeten. Dat is beter voor je: je krijgt namelijk voedingsvezels binnen die dan je immuunsysteem kunnen versterken."

Wiersinga: "Als je een goede conditie hebt, ben je beter in staat om infectieziekten te overwinnen. Wim Hof deed hier onderzoek naar: hij gaf de deelnemers van zijn onderzoek een stofje van een bacterie (LPS) en gaf de helft van hen koudetraining. Het immuunsysteem van de mensen die de training kregen, leek wel te verbeteren. Maar het is wel anders dan griep of verkoudheid behandelen. Je voelt je misschien lekkerder na een koude douche, maar de duur van je klachten neemt niet af."

Wichers: "Als je al verkouden bent, denk ik niet dat het helpt."

Beide experts geven aan dat antibiotica bacteriën doden, en dat dat heel anders is dan het doden van een virus, zoals een verkoudheid. Wichers voegt toe: "Antibiotica gebruiken is tijdens een virusinfectie zelfs slecht: het tast de balans van bacteriën in je darmen aan die juist voor een goede opname van voedingsstoffen en een goed werkend immuunsysteem zorgt."

Wiersinga: "Er is veel onderzoek gedaan naar vitamine C. Bij sommige onderzoeken bleek dat de duur van de klachten iets korter was, maar het heeft zo'n gering effect dat het vaak te verwaarlozen is. Zink geeft tegenstrijdige resultaten in onderzoeken, dus daar is ook niets duidelijks over te zeggen. Echinacea lijkt ook geen duidelijk klinisch relevant effect te geven."

Wichers: "Om je immuunsysteem te verbeteren moet je zorgen dat je genoeg vitamines en mineralen binnenkrijgt. Daar horen vitamine C, D en zink ook bij. Als je het pas inneemt wanneer je verkouden bent, ben je dus te laat. Vitamine C krijgen we wel genoeg binnen, maar vitamine D wordt in onze huid aangemaakt onder invloed van zonlicht. Zorg dus dat je tot en met april extra vitamine D binnenkrijgt. Echinacea kan wel helpen om een goede weerstand op te bouwen, maar er wordt vaak maar zo weinig toegevoegd in pilletjes en extracten dat het ook niet echt bijdraagt."

Wiersinga: "Het maakt niet zoveel uit, denk ik. Snot in je neus wordt normaal gesproken wel weer afgevoerd. Of dat nu is door je neus op te halen - waarna je het gewoon doorslikt - of via snuiten. Krijg je een beetje bloed bij het snuiten, dan komt dat vaak door onderliggende irritatie van de neusslijmvliezen door de ontsteking."

Wiersinga: "Als je snot in je voorholtes hebt, voel je daar druk en krijg je hoofdpijn. Neusspray kan dat wel tijdelijk verlichten, maar het werkt niet bij het doden van het virus of de duur van de verkoudheid."

Wichers: "Neusspray is symptoomverlichting. Evenals mentholsmeergel of inhalers. In de meeste neusspray zit xylometazoline. Dat zorgt ervoor dat de zwelling van de neusslijmvliezen slinkt. Je moet het alleen niet te lang en te veel gebruiken, anders is het schadelijk voor je neusslijmvlies."

Wichers: "Koude ruimtes of buiten zijn kan er wel voor zorgen dat je een loopneus krijgt. En dat is een goed verschijnsel: het snot kan eruit. Je kunt ook gerust zonder jas naar buiten gaan. Het is koud, maar je wordt er niet verkouden van. Heb je niet genoeg weerstand én je komt mensen tegen die verkouden zijn, dán word je verkouden."

Wiersinga: "Het is bekend uit studies onder studenten op drukke slaapzalen dat slechte ventilatie zorgt voor betere verspreiding van het verkoudheidsvirus. Verder slaap je vaak ook lekkerder met een raampje open."