Goed ademhalen lijkt net als yoga en mindfulness aan populariteit te winnen. Er worden retreats georganiseerd, het aantal ademcoaches neemt toe en ook 'Iceman' Wim Hof heeft het over het belang van goed ademhalen. Maar waar is dat voor nodig? Ademhalen gaat toch vanzelf?

"De manier waarop we ademhalen, bepaalt hoe we ons voelen", zegt ademcoach Fenneke Dam. "Heb je bijvoorbeeld veel stress, dan schiet je ademhaling omhoog. Je haalt dan vaak oppervlakkig en snel adem over de toppen van je longen. Deze oppervlakkige ademhaling kan er vervolgens voor zorgen dat gevoelens van stress en spanning in het lijf toenemen."

Halen we veel hoog en oppervlakkig adem, dan zullen we op een gegeven moment opbranden, denkt Dam. Niet gek, in een tijd waarin het aantal stressgerelateerde klachten en burn-outs alleen maar toe lijkt te nemen.

Ook ademcoach Rob Koning wil daarom het belang van op de juiste manier ademhalen benadrukken. "Er zijn mensen die de lat net iets te hoog leggen, veel in hun hoofd zitten of vanwege hun werk de hele dag naar een scherm kijken. Is dat het geval, dan is het niet vreemd dat je hoofd 's avonds rust nodig heeft. Maar onder rust wordt tegenwoordig verstaan: het bekijken van sociale media en netflixen op de bank. Kortom: nog meer schermen."

Een hoofd dat niet tot rust komt, kan volgens Koning bijdragen aan een verkeerde ademhaling. Bij vier tot tien ademhalingen per minuut is volgens hem sprake van een goede ademhalingsfrequentie. "Toch ligt het gemiddelde in de praktijk bij veel mensen een stuk hoger."

Veel mensen denken tot rust te komen door op een scherm sociale media te checken of te netflixen.

Er is altijd een onderliggende oorzaak

Dat ziet ook Dam. Het wordt volgens haar pas ongezond als ook tijdens een rustige ademhaling en in ontspannen toestand je adem te hoog in de borst zit. "Als dat het geval is, dan ga ik als ademcoach kijken hoe ik je ademhaling weer rustig kan krijgen, zodat je die opgekropte spanning in het lichaam los kan laten."

Aan niet goed ademhalen, ligt volgens van Dam altijd een onderliggende oorzaak ten grondslag. "Vaak gaat het om stress of paniekaanvallen. Maar het kan ook zo zijn dat je bijvoorbeeld veel schrikt, dan kun je als reactie onbewust je adem even inhouden. "Soms doen mensen dat zelfs bij het versturen van een appje. Het lichaam reageert dan vaak door daarna naar lucht te happen", voegt Koning toe. "Je lichaam is wat dat betreft heel slim en doet er als het op ademhaling aankomt alles om in balans te blijven."

Ontspanning zonder scherm

Je ademhaling zal onbewust altijd doorgaan, daar hoef je dus niet over na te denken. Wel is duidelijk dat op de juiste manier ademhalen de kwaliteit van leven kan verbeteren. "Het kan klachten van vermoeidheid, hoofdpijn en prikkelbaarheid verminderen. Als je een lange tijd te snel en oppervlakkig ademhaalt, dan kan dat niet anders dan van invloed zijn op je gestel", zegt Dam. Ze wil wel benadrukken dat het om een bewustwordingsproces gaat. De eerste stap is volgens haar echter al gezet door beter te slapen en meer te ontspannen.

Koning sluit zich hierbij aan: zoek ontspanning zonder scherm, zegt hij. "Ga wandelen, doe aan yoga of lees een boek. Zo kun je je dag verwerken, en dat is belangrijk voor een ontspannen hoofd."

Merk je dat jij te snel, oppervlakkig en te hoog in de borst ademhaalt, en zoek je naar een manier om te ontspannen? Dan zijn ademhalingsoefeningen zeker een goed idee. Dam tipt: "Adem vier tellen in door je neus, zoveel mogelijk vanuit je buik, en adem vervolgens zes tellen weer uit". Het is volgens haar geen structurele oplossing. "Het is altijd beter om de kern van het probleem aan te pakken. Lukt dat je en zorgt dat voor meer rust, dan zal dat over het algemeen ook leiden tot een betere ademhaling."