Buiten zwemmen in de herfst en winter is goed voor je immuunsysteem, weet Suzanne Brummel, voormalig Nederlands kampioene (openwater)zwemmen. "Het heeft voordelen voor je weerstand en energielevel. Maar dit moet je wel geleidelijk opbouwen."

Claudia Broeke, zwemtrainer bij ZwemAnalyse, gaat wekelijks met een groepje het open water in, óók in de herfst en winter. "De afgelopen vijf jaar zie ik steeds meer mensen die het fijn vinden om dit te doen. Je staat veel meer in contact met de natuur", beschrijft ze.

"Voor je het water in moet, zie je er natuurlijk tegen op en ben je aan het morren. Maar achteraf zegt iedereen: wat was dat lekker. Veel medezwemmers geven aan zich veel fitter te voelen en een betere weerstand te hebben door het buiten zwemmen."

In de winter zijn in Nederland weinig zwembaden te vinden die hun buitenbad openhouden. Bovendien is het voor veel zwembaden logistiek lastig om zwemmers toe te laten én zich aan de coronamaatregelen te houden.

Buitenzwemmers zijn in de herfst en winter veelal aangewezen op open water. "Open water is anders dan water in het zwembad. Niet alleen omdat je met wind, stroming en kou te maken hebt, maar ook omdat je opeens rekening moet houden met allerlei veiligheidsaspecten. Je moet zelf navigeren bijvoorbeeld", vertelt Brummel.

Onderkoeling ligt ook op de loer, vertelt Broeke. "Ik zwem altijd met een groepje. We nemen dan een zwemboei mee, zodat je daarop kan leunen als je kramp krijgt. Tekenen van onderkoeling kun je goed bij een ander herkennen: blauwe lippen, een grijs gezicht, stijve kaken. Dat is het moment dat je eruit moet gaan."

Een goede voorbereiding is echter het halve werk. "Je zou kunnen kiezen voor een wetsuit", tipt de zwemtrainer. "Of neopreen handschoenen, sokken en een neopreen muts. Dan kun je het langer volhouden."

De locatie is ook belangrijk. "Kies voor een plek waar je je een beetje beschut kunt omkleden. En zorg dat je opgewarmd bent voor je het water ingaat."

"Op heel veel plekken kun je prima buiten zwemmen", weet Brummel. "Om alle openwaterzwemmers een handje te helpen, wijst Rijkswaterstaat elk jaar op basis van de waterkwaliteit veilige zwemlocaties aan. Deze kun je vinden op de website zwemwater.nl of in de Zwemwater-app van Rijkswaterstaat", aldus de voormalig zwemkampioene. "Ik zwem graag buiten in de rivier de Amstel of de Wetering tussen Heerde en Veessen in Gelderland, waar ik ben opgegroeid."

Broeke heeft ook zo haar favoriete plekken. "Ik woon in de buurt van Utrecht. Daarom zwem ik vaak in de Maarsseveense Plassen of de Haarrijnseplas. Ik ga bijna altijd op de fiets hiernaartoe. Het is veel fijner om een beetje opgewarmd te beginnen aan de zwemtocht."

Een duik in de Noordzee is ook het overwegen waard. "In de herfst is het water daar soms warmer dan in de meeste plassen. Kijk wel uit hoe diep je de zee ingaat. In de herfst en winter is er meestal geen reddingsbrigade aanwezig. Zorg dan dat er iemand met je meeloopt aan de kant en ga met een groepje."