Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Vrijdag 3 februari 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

'Door de adrenaline gedraag je je in de auto sneller agressief'

Door Dorien Dijkhuis

23 sep 2020 om 20:28
nujij comment132 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Bumperkleven, rechts inhalen, kort afsnijden, middelvingers… De weg maakt de hork in ons los. Hoe kan het dat zelfs de rustigste types onder ons in opgewonden standjes veranderen zodra ze de weg op gaan? Zes vragen aan verkeerspsycholoog Karel Brookhuis.

Een van de grootste ergernissen op de weg: asociale medeweggebruikers. Hoe kan het dat veel mensen achter het stuur in horken veranderen?

"Het is maar de vraag of er echt wel zoveel horken op de weg zijn. Want wat is asociaal of slecht rijgedrag? In het Engels zeggen ze: It's in the eye of the beholder. Het is maar net wie erover oordeelt."

"Er zijn geen objectieve maatstaven voor wat asociaal rijgedrag is en wat niet. Voor iemand die weinig rijdt en dat uit veiligheidsoverwegingen voorzichtig doet, is iemand die stevig doorrijdt en minder afstand houdt al snel 'asociaal'. Maar het kan goed zijn dat die persoon gewoon heel veel ervaring heeft en weet wat hij doet."


Tachtig procent van de bestuurders denkt een betere chauffeur te zijn dan tachtig procent van zijn medeweggebruikers. Dat kan natuurlijk niet.
Karel Brookhuis, verkeerspsycholoog

Mensen die bumperkleven omdat ze er met 140 kilometer per uur langs willen en dan hun middelvinger opsteken, zijn toch gewoon horken?

"Dat is wel horkerig ja."

Waar komt die agressie vandaan?

"Voor een deel wordt dat veroorzaakt door het rijden zelf. Vooral bij mensen die ook buiten de auto meer aanleg hebben voor agressief gedrag. Autorijden vereist dat we alert zijn. Daarvoor komen allerlei stresshormonen in actie, waaronder adrenaline."

"Als er dan iets gebeurt op de weg dat door de chauffeur als negatief wordt ervaren, raken sommige mensen door die hoge adrenalinespiegel sneller opgefokt dan buiten de auto het geval zou zijn."

Veel mensen denken dat ze beter rijden dan een ander. Waar komt dat gevoel van superioriteit vandaan?

"Uit onderzoek blijkt inderdaad dat 80 procent van de bestuurders denkt een betere chauffeur te zijn dan 80 procent van de medeweggebruikers. Dat kan natuurlijk niet. Het probleem is dat we onszelf als standaard nemen om het niveau van de ander aan af te meten. Niet echt een objectieve maatstaf."

Maar hoe kan het dat we onszelf betere chauffeurs vinden?

"Iedereen heeft zijn eigen rijstijl. Die hebben we aangeleerd, omdat we ervan uitgaan dat dát de beste manier is om te rijden. Nogal wiedes dat we onze eigen rijstijl dus de beste rijstijl vinden."

Is dat hoge adrenalinepeil trouwens de reden dat het vaak mannen zijn die agressief rijgedrag vertonen?

"Ja. Dat stamt nog uit de oertijd toen de man jager was. Vrouwen waren meer gericht op het sociale aspect van de groep. Ook achter het stuur zijn vrouwen gemiddeld genomen vaak wat socialer. Ze laten een ander er eerder tussen, hoeven niet zo nodig de snelste te zijn."

Vandaar de uitdrukking: een heer in het verkeer is meestal een dame?

"Dat zeggen ze, ja. Aan de andere kant zijn er ook mannen die wél sociaal rijden. En andersom. Het beeld raakt bovendien wat vertekend doordat het nog altijd vooral de man is die rijdt. Zeker als stellen samen onderweg zijn."

Prof. dr. Karel Brookhuis is als hoogleraar verkeerspsychologie verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen

Beeld: 123RF
nujij comment132 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

NUjij: Uitgelichte reacties

Boer_vond_vrouw
24 sep 2020 om 13:31
Ik merk dit wel aan mezelf. Niet dat ik een wegpiraat ben die bumperkleeft en rechts inhaalt, maar wel dat ik snel wat opgefokt ben in de auto. Maar ik merk een groot verschil binnen en buiten de bebouwde kom. Binnen de kom rij ik rustig en boeit het me niet om te wachten. Maar zodra ik buiten de bebouwde kom ben, verandert er iets in me. Dan wil ik eerst. Ik rij dan op de teller iets boven de maximum snelheid (op de satelliet dus op snelheid), probeer bij een stoplicht met twee banen rechtdoor dan links nog effe snel wat auto's in te halen door snel op te trekken (mag gewoon) en ik erger me aan trage auto's. Ik weet niet hoe het komt, maar ik zit dan echt anders in de auto. Goed, ik ben me hier steeds vaker bewust van en dan kalmeer ik wel, maar ik betrap me er wel regelmatig op.
Respect: 👍 7Reacties: 💬 1
Reageer
Kenny_Baku
24 sep 2020 om 12:09
Als iemand die dagelijks vele km's aflegt, zie ik vooral situaties voordoen op de weg van agressieve bestuurders maar ook slapende en onoplettende bestuurders. Het agressieve rijgedrag wordt vaak benoemd, maar wat ik mis is het anticiperen en opletten in het verkeer. Zien dat er een snellere auto aankomt en vlak daarvoor toch nog even naar links gooien terwijl je net zo goed had kunnen wachten tot die auto langs is. Onnodig links blijven rijden, het niet gebruiken van spitsstroken. Daarnaast merk ik inderdaad dat de ervaring (zoals in dit artikel beschreven) ook echt verschil maakt in rijgedrag. We moeten het nu eenmaal samen doen op de weg en wat meer rekening met elkaar houden onderweg zou een groot verschil kunnen maken.
Respect: 👍 14Reacties: 💬 1
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment132 reacties

Net binnen

  • 21:30
    Ontketende Kalma leidt FC Twente Vrouwen met vier goals naar monsterzege
  • 21:10
    Rijpma-de Jong prolongeert NK-titel op 1.500 meter, Leerdam mag ook naar WK
  • 20:49
    Al 1.100 nieuwe stamceldonoren na oproep van ongeneeslijke zieke PSV-perschef
  • 19:50
    Van Aert relaxed voor nieuw duel met Van der Poel: 'Wereldtitel voegt niet veel toe'

Meest gelezen

  • 1
    Tientallen arrestaties dankzij nieuwe hack aanbieder versleutelde communicatie
  • 2
    Een dode en vier gewonden door bedrijfsongeluk bij Zeeuwse olieraffinaderij
  • 3
    Amerikanen volgen al dagenlang een 'Chinese spionageballon' boven de VS
  • 4
    Pizzabakker in Frankrijk na zestien jaar ontmaskerd als Italiaans maffialid
  • 5
    Aangifte tegen Yvonne Coldeweijer vanwege 'leugen' over Koen Pieter van Dijk


Nieuwsvideo's

  • Zelensky vraagt om meer wapens op EU-top in Kyiv
    Zelensky vraagt om meer wapens op EU-top in Kyiv
  • Zo dansten de Oranjes tijdens hun eerste week in Caribisch Nederland
    Zo dansten de Oranjes tijdens hun eerste week in Caribisch Nederland
  • Vonken slaan uit brandende trein in Engeland
    Vonken slaan uit brandende trein in Engeland
  • Dit is volgens Guinness World Records de oudste hond ter wereld
    Dit is volgens Guinness World Records de oudste hond ter wereld

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden