Komt griep vaker voor in de herfst en winter doordat we sneller kou vatten?

De Vaal: "Nee. Je krijgt geen griep van de kou. Veel mensen zeggen dat ze griep hebben wanneer ze beginnen te hoesten of te niezen, maar dat is meestal een gewone verkoudheid. Griep is echt iets heel anders."

Wat is griep dan?

"Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus dat we door besmetting oplopen. Dat we dat virus vaker in de herfst en winter krijgen, komt doordat we in die jaargetijden dichter op elkaar leven en meer binnen zijn."

"Griep gaat gepaard met spierpijn, algehele malaise en hoge koorts, hoger dan 39 graden. Gemiddeld krijg je eens per zeven jaar griep. Meestal knap je binnen een week op, maar soms ben je langer uit de running. En sommige patiënten kunnen nog wekenlang vermoeidheidsklachten houden."

Griep is dus veel heftiger dan een verkoudheid?

"Ja. Griep kan gepaard gaan met heftige complicaties zoals longontsteking. Bij mensen met een slechte afweer kunnen de gevolgen zeer ernstig of zelfs dodelijk zijn. Vandaar dat mensen boven de zestig zich in Nederland gratis kunnen laten inenten tegen de griep."

Wat maakt de griep zo heftig?

"Het virus heeft cellen nodig om zich te delen. Het dringt een cel binnen en geeft daar opdracht om zich te kopiëren. Zo verspreidt het virus zich door het lichaam en raken steeds meer cellen besmet. Gelukkig herkent het afweersysteem de cellen die het virus maken en maakt ze dood. Het nadeel is alleen dat het ons kwetsbaar maakt voor bacteriën. In het verzwakte lichaam kunnen die eerder toeslaan."

Is inenten raadzaam als je een oproep krijgt?

"Zeker. Het vaccin zorgt ervoor dat het lichaam het virus, dat zich elk jaar weer opnieuw vermomt voor je afweersysteem, eerder herkent. Het immuunsysteem zal eerder in de aanval gaan. De klachten en vooral de complicaties zijn dan minder ernstig."

Wat als je nooit ziek bent?

"Dat is een veelgehoord argument bij mensen die zich niet laten inenten. Maar dan is het tóch raadzaam om je in te laten enten. Het griepvirus treft je zoals gezegd gemiddeld eens in de zeven jaar. Ik zou die gok echt niet nemen, we zien tijdens een griepepidemie dat er meer mensen overlijden door de complicaties. Praat erover met je huisarts als je twijfelt."

Mensen met griep hebben hoge koorts, boven de 39 graden. (Foto: 123RF)

Hoe gaat besmetting in zijn werk?

"Je raakt besmet via de lucht. Het virus komt bijvoorbeeld in de lucht terecht door hoesten of niezen. Je kunt het ook oplopen als je een besmette stang in de tram of een besmette deurklink vastpakt en je handen dan in contact brengt met je slijmvliezen, bijvoorbeeld je mond of je neus."

Hoe kun je voorkomen dat je griep krijgt?

"Nies of hoest altijd in je elleboogplooi. Dan komt het niet in de lucht terecht of op je handen. Als je in de tram of trein hebt gezeten of als je in een openbare ruimte bent geweest waar veel mensen komen, was dan je handen zodra je thuis bent en probeer in ieder geval niet aan je neus of mond te komen."

"Het vliegtuig is ook een beruchte plek om het influenzavirus op te lopen. Veel mensen denken dat ze griep krijgen van de airco, maar dat is niet zo. Het is vaak het influenzavirus dat in de lucht en op het meubilair zit."

Is er iets aan te doen als je eenmaal besmet bent?

"Uitzieken is de enige remedie tegen het virus. Soms kunnen pijnstillers ervoor zorgen dat je je iets minder ellendig voelt. Het virus en het vele hoesten zorgen vaak voor flinke spierpijn. Pijnstillers kunnen er indirect voor zorgen dat je je longen beter schoon kunt hoesten en je je wat minder ziek voelt."

"Verder is rust het enige dat werkt. Vaak heb je minstens een week nodig. Wie te snel weer aan de slag gaat, kan nog lange tijd vermoeidheidsklachten houden."

Iedere week beantwoordt Edwin de Vaal, huisarts in Nijmegen, een veelgestelde of opvallende vraag uit zijn praktijk op NU.nl.