Hoe kiezen muggen hun slachtoffers?

Sommige mensen worden lekgestoken door muggen, terwijl anderen nergens last van lijken te hebben. Hoe kan dat? NU.nl vraagt het twee experts.

Muggen komen op ons af door onze geur, vertelt Bart Knols, muggenexpert en wetenschapper bij de Radboud Universiteit Nijmegen. Wie zij het lekkerst vinden ruiken, is de pineut. "Dat heeft onder andere te maken met de manier waarop je genetisch in elkaar steekt. De zuurgraad van je huid, maar ook wat je uitscheidt door je poriën wordt door bacteriën omgezet in geuren."

Bij partners komt het geregeld voor dat de één ’s ochtends een heleboel muggenbulten heeft en de ander maar een paar. Dat komt volgens de muggenexpert omdat de één nu eenmaal aantrekkelijker ruikt dan de ander. Knols: "Geef muggen de keuze en ze verkiezen op basis van geur de één boven de ander."

Maar wat de mug dan precies die keuze doet maken, is voor de wetenschap nog niet geheel duidelijk. Volgens Knols wordt er gewerkt aan probiotica, die bacteriën die onaantrekkelijke geuren produceren, zouden stimuleren. "Daar zijn verschillende onderzoeksgroepen mee bezig, maar dat staat echt nog in de kinderschoenen."

Heel kieskeurig zijn muggen niet. Zou je twee partners apart in een slaapkamer leggen dan pakken de muggen ze allebei. Knols: "Muggen ruiken jouw geur via de sensoren in hun antennes, de neus. Daar komen ze op af en daarna zien ze lichaamswarmte, alsof ze door een nachtkijker kijken. Dat in combinatie met je geur brengt ze uiteindelijk naar je toe."

Muggen vallen verschillend aan door lichaamswarmte

Volgens Piet Verdonschot, muggenexpert van de Wageningen Universiteit, komen muggen eerst af op de koolstofdioxide die je uitademt en dan op je lichaamswarmte. Pas als ze heel dichtbij komen, ruiken ze volgens hem onze geur. "De ene mens is warmer dan de ander, waardoor muggen verschillend aanvallen. Daar kun je niets aan veranderen."

Wie in Nederland vaak wordt gebeten, hoeft niet populair te zijn bij andere soorten muggen in andere landen. Iedere soort mug heeft volgens Knols heeft zijn eigen voorkeur voor bepaalde geuren. Er wordt bijvoorbeeld vaak gezegd dat muggen afkomen op zwangere vrouwen, maar dat is volgens Knols alleen aangetoond voor malariamuggen in Afrika en is dus niet bewezen voor Nederlandse muggen.

Hetzelfde geldt voor mensen die bier drinken. Knols: "Het is niet getest met een Nederlands biertje en Nederlandse muggen, maar opnieuw voor Afrikaanse malariamuggen."

Het omgekeerde wordt overigens ook beweerd: dat bier juist muggen zou afweren. Volgens Verdonschot is ook dat niet waar.

75

Waarom jij wakker wordt vol muggenbulten en je partner niet

Alleen DEET en citroeneucalyptusolie helpen

Jezelf onaantrekkelijker maken voor muggen kun je volgens de experts op dit moment alleen met DEET of citroeneucalyptusolie. Knols: "Citronellakaarsen werken niet, knoflook werkt niet, ultrasone geluiden helpen niet, polsbandjes helpen niet, stekkers in het stopcontact werken met mate, maar dan lig je wel de hele tijd insecticide in te ademen. Eigenlijk moeten we concluderen dat het gros op de markt meuk is en weinig doet."

"Wat overblijft, is DEET en citroeneucalyptusolie. Dan niet de essentiële olie, maar het middel waar echt op staat dat het tegen muggen is en een hoge concentratie citriodiol bevat."

Verder is het vooral een kwestie van voorkomen dat er muggen in de buurt zijn, zeggen beide experts. Verdonschot: "Thuis alle schotels, bakjes en andere containers met stilstaand water omkiepen, de dakgoot schoonmaken en eventueel horren in de ramen en deuren plaatsen. Dat heb ik ook en dat werkt prima."