Oncologen, medicijnproducenten en zorgverzekeraars willen dat kankerpatiënten die baat hebben bij geneesmiddelen die niet voor hun type kanker bedoeld zijn, deze medicijnen toch kunnen gebruiken. De komende maanden wordt daarom geëxperimenteerd met een door hen bedacht nieuw financieringsmodel op maat, meldt het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis donderdag.

Voor deze patiënten is een financieringsmodel op maat bedacht waarin de fabrikant van het middel en de zorgverzekeraar samen de financiële risico's delen.

De fabrikant betaalt het medicijn in de studiefase en de zorgverzekeraar vergoedt het vervolgens voor patiënten bij wie het blijkt te werken: een 'pay-for-performancemodel'.

Er zal een pilot gaan lopen in een klinische studie waaraan meer dan dertig Nederlandse ziekenhuizen meedoen. Als het middel na zestien weken effectief en veilig blijkt voor deze individuele patiënten, vergoedt de zorgverzekeraar hun verdere behandeling.

Uit onderzoek is steeds duidelijker geworden dat elke tumor biologisch uniek is en dat de behandeling daarom steeds vaker afgestemd moet worden op de individuele patiënt.

Een tumor kan bijvoorbeeld een DNA-afwijking hebben die heel zeldzaam is voor de meeste tumorsoorten. Er is dan soms een medicijn dat mogelijk op deze afwijking inspeelt, maar dat is niet voor al die tumorsoorten geregistreerd.

Eerste experimenten met vervangende medicijnen verliepen goed

In 2016 werd daarom de klinische DRUP-studie gestart in Nederland. Daarin krijgen kleine groepjes patiënten geneesmiddelen toegediend die al geregistreerd zijn voor een andere kankersoort, maar niet voor die van hen. Voor deze patiënten zijn geen andere behandelopties meer. Dat leverde goede resultaten op.

"Al bij de start van de DRUP-studie rees de vraag: stel dat het geneesmiddel werkt bij een patiënt, hoe zorgen we er dan voor dat die patiënt er vervolgens ook toegang toe krijgt? Het is immers niet geregistreerd voor zijn of haar indicatie", aldus Emile Voest, medisch directeur van het Antoni van Leeuwenhoek.

De betrokken partijen gingen daarom om de tafel en bedachten zo een manier om deze patiënten toch toegang te geven tot het medicijn.