Bijna een miljoen Nederlanders slikken antidepressiva.

Eerder deze maand publiceerde CBS de cijfers van 2014 over Nederlanders met psychische klachten. Tien procent van de mensen ouder dan 12 jaar had klachten. Vooral jonge meisjes en oudere vrouwen vormen een risicogroep.

Kunt u duidelijk maken welke groep pillenslikkers volgens u overbodig is?

"Ik weet niet hoe groot de groep is van mensen die anti-depressiva echt nodig hebben, want die zijn er natuurlijk. Ik zie alleen dat er steeds meer mensen zijn die pillen slikken, en dat blijkt ook uit cijfers, ieder jaar 3 procent toename, terwijl het aantal mensen met psychische klachten al jaren stabiel is. Veel mensen zijn misschien wel somber, maar niet depressief met de klassieke klachten als gewichtsverlies, eindeloos piekeren, niet kunnen slapen, afvallen. En dan zijn er de mensen die 'niet lekker in hun vel zitten' en andere vage klachten hebben. Klachten die eventueel bij een depressie kunnen horen, maar die ook op een andere manier te verhelpen zijn, en waarvoor je geen antidepressiva hoeft te slikken." 

U legt een deel van het probleem bij de huisartsen, die volgens u de pil 'te makkelijk' voorschrijven. Is er een alternatieve medicatie? 

"Als iemand komt met een klacht als slapeloosheid, dan zou een huisarts kunnen beginnen met drie nachten een slaappil voorschrijven. Eigenlijk zouden huisartsen patiënten met depressieve klachten moeten doorverwijzen naar specialisten. Als iemand bijvoorbeeld diabetes heeft en insuline moet krijgen, wordt dat ook niet voorgeschreven door de huisarts. Een huisarts heeft maar kort de tijd om met patiënten te praten. Ik als psychiater heb meer tijd en kom er dan bijvoorbeeld achter dat de klachten komen door een te zware baan of een rouwproces."

Hoe komt het volgens u dat patiënten met depressieve klachten pillen krijgen voorgeschreven? 

"Ik krijg vaak te horen dat huisartsen er 'goede ervaringen' mee hebben. Huisartsen hebben wel afspraken over het minder snel uitschrijven van kalmeringspillen, maar niet over het gebruik van antidepressiva. Wel wordt meer nadruk gelegd op bijvoorbeeld lichaamsbeweging die ook kan helpen tegen depressieve klachten, dus er is wel een verschuiving gaande."

Uw stelling is 'de echte reden voor depressieve gevoelens is onze leefwijze’. Wat bedoelt u hier precies mee?

"Ik krijg veel reacties van mensen die daarover vallen, maar wat ik bedoel is dit. Er zijn steeds meer mensen die klachten hebben omdat ze zichzelf overbelasten, dan mensen die echt aanleg hebben voor psychische problemen. Het aantal mensen met klachten is stabiel, maar het aantal mensen dat pillen slikt neemt toe. Dus is er dus klaarblijkelijk iets veranderd in de leefwijze van mensen, waardoor er bijvoorbeeld ook steeds meer burnouts komen."

Zou het niet kunnen zijn dat het taboe op depressie kleiner wordt? 

"Juist niet. Ga jij maar eens bij dertig van je vrienden vragen of ze anti-depressiva slikken. Je zult verbaasd staan hoeveel mensen er in je omgeving zijn van wie je niet wist en nooit had gedacht dat ze pillen slikten. Een op de zestien Nederlanders zit eraan. En zeker na zo'n drama als het ongeluk door de piloot van German Wings schamen mensen zich er alleen maar meer voor. Het is juist belangrijk dat mensen meer over lastige gevoelens gaan praten."