Nu wordt botontkalking vaak pas ontdekt nadat een patiënt al een bot gebroken heeft.

De nieuwe test is ontwikkeld met astronauten in het achterhoofd, omdat hun botdichtheid achteruit gaat als gevolg van de gewichtloosheid in de ruimte.

Er wordt in de urine gekeken naar sporen van calcium. Een overvloed aan calcium-isotopen (verschillende atomen van het element calcium) in de urine verandert als er meer bot wordt vernietigd. Daarom duidt het al in een vroeg stadium op veranderingen in de botmassa.

Om deze methode te testen, hielden 12 gezonde volwassenen 30 dagen bedrust. Langdurige bedrust kan botontkalking veroorzaken.

De nieuwe test bleek al na een week botontkalking op te kunnen sporen, ruim voordat deze verminderde botdichtheid zichtbaar zou zijn op scans. Bovendien kan deze methode direct aangeven hoeveel botmassa er verloren is gegaan.

De nieuwe test is bruikbaar voor het vaststellen van osteoporose, maar ook om andere aandoeningen die de botten aantasten te monitoren, zoals kanker.

"De volgende stap is om te bekijken of het ook werkt bij patiënten met aandoeningen die de botten veranderen. Dat zou de deur openen naar klinische toepassingen", aldus Ariel Anbar.