"Wij willen onze klanten bewust maken van de mogelijkheden om zichzelf te beschermen tegen fraude. Een van de mogelijkheden is het instellen van een zo laag mogelijke daglimiet", verklaarde Adine Wempe, directeur Fraude bij ING. De wijziging gaat op 8 februari in.

Naast een daglimiet, hanteren veel banken een wachttijd na het verhogen van de limiet om klanten te beschermen. Wil je een grote rekening betalen en verhoog je je daglimiet naar, bijvoorbeeld, 10.000 euro, dan kun je vaak pas een aantal uren ná het verhogen van de limiet een overboeking doen. Ook dit heeft als doel om oplichting te voorkomen.

• ABN AMRO: Hanteert geen wachttijd en heeft - zonder e-dentifier - een maximale daglimiet van 5.000 euro in de app. Met e-dentifier kan je tot 250.000 euro overmaken. De daglimiet kun je zelf instellen.
• ING: Vanaf 8 februari staat de daglimiet standaard in de app op 2000 euro ingesteld. Er wordt een wachttijd van vier uur gehanteerd als je deze wil verhogen.
• Rabobank: Dit voorjaar - maart of april - verlaagt de bank de standaard daglimiet voor overboekingen naar 5.000 euro. Zonder Rabo Scanner staat de daglimiet voor onbekende rekeningen standaard op 250 euro ingesteld, 2000 euro bij een bekende rekening.
• SNS Bank: De daglimiet is afhankelijk van de manier van inloggen. Via de app gaat het om een standaard daglimiet van 1.000 euro. Ook hier geldt een wachttijd van vier uur als je de limiet (tijdelijk) wil verhogen.

"We zijn blij met de actie van ING", zegt Joyce Donat van de Consumentenbond. "Want het helpt. Als je slachtoffer wordt van deze vorm van fraude, dan is de schade minder groot. Het geeft natuurlijk wel enig ongemak voor een consument dat je niet direct een groot bedrag kunt maken als dat nodig is, maar veiligheid gaat boven gemak."

Begin vorig jaar riep de Consumentenbond banken op om klanten beter te beschermen tegen bankfraude. Uit een enquête bleek toen dat 89 procent van de ondervraagden vond dat banken het overboeken van grote bedragen naar onbekende rekeningen moeilijker moesten maken.

"Bij helpdeskfraude, ook wel spoofing genoemd, zijn slachtoffers ervan overtuigd dat ze met de bank te maken hebben", zegt Donat. Het lijkt namelijk of je gebeld wordt door een nummer van de bank en zij vragen je vervolgens om geld over te maken. "Het gaat heel geraffineerd. Het zijn niet alleen ouderen. Integendeel, durf ik zelfs te zeggen. Juist ook veel jongeren. Die zijn super digitaal en daardoor misschien onoplettender."

Fraude waar je als klant niets aan kunt doen, wordt sowieso vergoed. Als je zelf het geld overmaakt, hangt het af van de situatie en of er sprake is van nalatigheid. Bij zogenaamde helpdeskfraude of spoofing - die ING met de nieuwe maatregel wil voorkomen - krijg je vaak wel geld terug.

Grote banken besloten om deze vorm van oplichting te vergoeden uit coulance. Dit is omdat er volgens banken misbruik wordt gemaakt van het vertrouwen dat klanten in hun bank hebben. Wel zijn er voorwaarden: als je medeplichtig bent, eerder een vergoeding hebt gehad of niet meewerkt aan het onderzoek, krijg je geen vergoeding. In 2021 werd in 92 procent van de gevallen geld vergoed, meldde de Nederlandse Vereniging van Banken.

De coulanceregeling geldt alleen voor de helpdeskfraude waarbij iemand zich voordoet als een bankmedewerker. Voor bijvoorbeeld WhatsApp-fraude - waarbij je ook zelf geld overmaakt - gaat de regeling niet op. Wel is er een procedure waarmee je via de bank geld terug kunt vorderen bij de fraudeur.

Als je slachtoffer bent van spoofing, dien je je te melden bij je bank om in aanmerking te komen voor een vergoeding. Ook dien je aangifte te doen bij de politie.

En is het verstandig om je limiet zo laag mogelijk te zetten? Donat: "Je moet zelf weten wat je doet met je limiet. Als jij vaak grotere bedragen overmaakt, kan het onhandig zijn. Wees er in ieder geval alert op dat die limiet er is en dat je deze zelf kunt verlagen." Bij veel banken is het ook mogelijk om hem slechts tijdelijk te verhogen voor een enkele hogere overboeking.