Ieder jaar moet jouw aangifte inkomstenbelasting over het afgelopen jaar vóór 1 mei zijn ingevuld. Vervolgens krijg je van de Belastingdienst de definitieve aanslag. Maar je kunt gedurende het jaar ook alvast een voorlopige aanslag over het lopende belastingjaar aanvragen.

"Dat doe je als je een teruggave verwacht of als je verwacht dat je moet gaan bijbetalen", zegt belastingadviseur Stan de Wit van De BelastingBespaarders. Op die manier kun je op bepaalde zaken inspelen.

Het kan zijn dat je al een voorlopige aanslag hebt gekregen over het huidige belastingjaar, zoals vaak het geval is bij ondernemers of mensen die jaarlijks geld moeten betalen. Die kun je nog tot het einde van het jaar aanpassen als er zaken zijn veranderd óf je kunt die aanvragen als je nog geen voorlopige aanslag hebt gehad.

"De voorlopige aanslag is een schatting over het inkomen, aftrekposten en vermogen", zegt persvoorlichter van de Belastingdienst Estelle Cool. "Deze schatting wordt door de Belastingdienst gebaseerd op de recentste gegevens die bekend zijn bij de Belastingdienst. Vaak is dit de laatste aangifte inkomstenbelasting."

Daardoor kan het zijn dat de gegevens niet meer actueel zijn voor jouw persoonlijke situatie en dat je daarom te veel of te weinig terugkrijgt. In dat geval kun je de voorlopige aangifte zelf corrigeren.

"Het kan zijn dat er iets in de situatie van mensen is veranderd waar de Belastingdienst geen zicht op heeft", gaat Cool verder. "Met een wijziging in de voorlopige aangifte kan de Belastingdienst het maandelijkse bedrag van de voorlopige aanslag opnieuw berekenen."

"Het gaat onder anderen om startende ondernemers, mensen die met pensioen gaan, mensen die een nieuwe woning hebben gekocht en mensen die recent zijn gescheiden of gaan scheiden. Een wijziging in inkomsten heeft namelijk fiscale gevolgen voor deze groepen."

Ook als je niet automatisch een voorlopige aanslag krijgt, kan het in sommige gevallen interessant zijn om deze wel in te vullen. Zodat je alvast kunt beginnen met betalen of al eerder geld terugkrijgt. "Als je bijvoorbeeld net een huis hebt gekocht en je krijgt door enkele aftrekposten geld terug, dan zou je dat bedrag zonder voorlopige aanslag pas komende zomer krijgen", zegt De Wit.

"Ik kan me voorstellen dat sommige mensen, zeker gezien de huidige markt, iedere cent wel kunnen gebruiken. Dan kan het handig zijn om nu alvast die teruggave te krijgen via de voorlopige aanslag."

Het kan ook interessant zijn voor Nederlanders die belasting moeten betalen over hun vermogen in box 3. Dat is als je meer dan 50.650 euro aan vermogen hebt (101.300 euro voor partners). "Stel dat je moet bijbetalen en je doet dat direct, dan heb je minder vermogen op de peildatum van 1 januari 2023. Dat betekent dat je over een minder hoog bedrag belasting moet betalen in box 3."

Je kunt de voorlopige aanslag in termijnen betalen, maar ook in één keer. Dat wordt weer steeds interessanter, omdat de betalingskorting weer wordt opgebouwd. Die was door de coronamaatregelen 0,01 procent. "De betalingskorting is gekoppeld aan het percentage van de invorderingsrente. Zodra de invorderingsrente stijgt, stijgt de betalingskorting mee", zegt Cool.

Vanaf 1 juli 2022 tot 1 januari is de betalingskorting 1 procent. Vervolgens stijgt deze per half jaar 1 procentpunt. "Per 1 januari 2024 zullen de invorderingsrente en de betalingskorting het oude percentage van 4 procent bedragen."

Het nadeel van het invullen van de voorlopige aanslag is dat als je ernaast zit, je komende zomer alsnog moet (bij)betalen. "Schat je situatie dus iets lager en minder rooskleurig in, zodat je volgend jaar wellicht nog wat extra geld terugkrijgt", zegt De Wit.

"Het heet niet voor niets een voorlopige aangifte. Het hoeft niet meteen helemaal te kloppen. Mensen vinden het namelijk het allerergst als ze moeten bijbetalen bij de definitieve aanslag. Het is fijner om nog wat geld terug te krijgen."