Groen sparen of beleggen is er om mensen te stimuleren een steentje bij te dragen aan de maatschappij, zegt financieel planner Nihal Vogels van TAART By Nihal. "Maar vaak is dat rendementtechnisch niet lucratief. Zulke maatschappelijke projecten kosten veel geld en dan blijft een rentevergoeding of het rendement achter."

Toch vindt de overheid het belangrijk om investeringen binnen de maatschappij te stimuleren. Daarom zijn er speciale groenfondsen of groenbanken. "Die zijn aangemerkt door de overheid en het rendement daarop is minder hoog, maar in ruil daarvoor krijg je belastingvoordeel. Als je veel vermogen hebt in box 3 voor de inkomstenbelasting, kan groen beleggen of sparen interessant zijn."

Er zijn twee manieren om geld in te leggen in een groenfonds: je kunt geld sparen op een groene spaarrekening, en je kunt groen beleggen bij de door de overheid aangestipte groenfondsen (pdf). De banken die deze fondsen beheren, moeten minimaal 70 procent van de door particulieren ingelegde 'groene' spaarmiddelen investeren in bijvoorbeeld duurzame energieprojecten of biologische landbouwbedrijven.

"De groenfondsrekeningen stonden niet altijd open voor nieuwe spaarders en beleggers", zegt Guido Rodenburg, domeinmanager inkomen en vermogen van Independer. "Ze waren populair vanwege het voordeel op de belasting, maar er waren onvoldoende projecten om het geld aan uit te lenen. Inmiddels zijn de meeste fondsen weer open voor het inleggen van (spaar)geld."

Zo hebben banken als ABN AMRO, ASN en Rabobank dergelijke groene projecten lopen. "Het is relatief simpel om zo'n rekening te openen", zegt Rodenburg. "Maar het is wel erg belangrijk om naar de voorwaarden te kijken. Je gestorte geld is over het algemeen niet zomaar weer op te nemen. Het is dus niet te vergelijken met de gewone spaarrekening die we allemaal hebben."

Zo heeft de Rabobank bijvoorbeeld als regel dat je inleg voor één jaar vaststaat tegen een vaste rente. Daarna is het bedrag weer vrij opneembaar en wordt de rente variabel. Vogels vult aan: "Die termijnen verschillen per financiële instelling. Dat komt doordat ze continuïteit willen in de duurzame projecten."

Mensen met veel geld betalen belasting over hun vermogen in box 3. Iedereen heeft daar een vrijstelling van 50.650 euro (voor fiscale partners 101.300 euro) voor. Dit wordt het heffingsvrij vermogen genoemd en over dat deel betaal je geen belasting.

Voor groene beleggingen geldt in 2022 daarbovenop een extra vrijstelling van 61.215 euro (voor fiscale partners 122.430 euro). Dat betekent dat je een totaal heffingsvrij vermogen van 111.865 euro per persoon hebt wanneer de waarde van je beleggingen in groenfondsen op 1 januari 61.215 euro was.

Daarbovenop komt bij je aangifte inkomstenbelasting een extra heffingskorting van 0,7 procent over je vrijstelling. "Of het uiteindelijk loont is afhankelijk van je eigen situatie, waarbij rendement, totale vermogen en inkomen bepalende factoren zijn", zegt Rodenburg.

Groen beleggen is dus niet aantrekkelijk als je puur rendement wil maken over je beleggingen. "Je doet het om een steentje bij te dragen aan de maatschappij en daarnaast heb je extra rendement doordat je bespaart op de vermogensrendementsheffing", zegt Vogels.

"Een gouden tip: meestal beginnen mensen pas tegen het einde van het jaar na te denken over het vermogen", zegt Vogels. "Maar dan zitten fondsen of spaarrekeningen soms al vol. Dan kun je niet meer bijstorten en moet je wachten tot er nieuwe fondsen openen. Dat noem je een emissie. Kijk daar dus al vroeg naar."

"En let bij het openen van een groene rekening ook op het depositogarantiestelsel. Daarin staat hoeveel en of je spaargeld vergoed wordt als de bank failliet zou gaan."

Aan beleggen en investeren kleven altijd risico's. Je hebt geen garantie dat je geld goed besteed is. Je inleg kan in waarde toenemen of gelijk blijven, maar je kunt ook geld verliezen of je ingelegde bedrag helemaal kwijtraken. Wees je daar altijd bewust van als je je geld investeert.