Rob Groen, coördinator van de Energiebank in Arnhem, maakt zich zorgen over mensen die in energiearmoede leven. Ze hebben een laag inkomen, hoge energiekosten en wonen vaak in een huis dat niet goed geïsoleerd is.

De Energiebank probeert ze te helpen. "Je ziet dat deze mensen in een overlevingsstand staan. Ze kiezen bijvoorbeeld voor een energiecontract dat in eerste instantie goedkoop lijkt, maar niet voordelig blijkt te zijn."

Voor verduurzaming om de energierekening omlaag te krijgen, is vaak geen geld. Dat geldt niet alleen voor de huurders, maar ook voor huiseigenaren. Uit onderzoek van DNB bleek begin dit jaar dat 20 procent van de woningbezitters geen geld heeft om energiebesparende maatregelen te treffen. Ze kunnen dat geld ook niet lenen. Van degenen die het wel kunnen betalen, zegt 30 procent niet van plan te zijn het huis te verduurzamen.

Uit eerder onderzoek van de Rijksoverheid blijkt dat ruim 40 procent van huiseigenaren denkt dat zijn huis goed geïsoleerd is. Toch is er bij twee derde van de huizen nog ruimte voor verbetering.

"En daarmee dus besparing", stelt Puk van Meegeren, energie-expert van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. "Er zijn ook veel kleine aanpassingen mogelijk die weinig geld kosten, maar bij elkaar behoorlijk kunnen schelen in je portemonnee."

Zijn makkelijkste bespaartips? "Dat zijn maatregelen die je kunt nemen zonder te hoeven investeren." Dat begint bij de verwarming. "In een huishouden gaat gemiddeld de helft van de energie naar de verwarming. Bij elke graad die je je verwarming lager zet, bespaar je zo'n 6 procent op je energierekening. Stook nooit in de kamers die je niet gebruikt. En hou alle deuren in huis dicht, zodat de warmte niet ontsnapt. Deze tips kunnen een paar honderd euro per jaar schelen."

Ook adviseert hij om gericht te verwarmen. "Heb je het bij het slapengaan koud, maak dan in bed gebruik van een klein elektrisch dekentje in plaats van dat je de hele slaapkamer gaat stoken. Of gebruik extra laagjes kleding voordat je de verwarming een paar graden omhoogdraait."

Dan zijn er ook kleine aankopen waarmee je veel energie kunt besparen, vertelt Van Meegeren. "Bijvoorbeeld met tochtstrips, brievenbusborstels, radiatorfolie en deurdrangers. Deze producten kosten vaak minder dan een tientje, maar leveren makkelijk het dubbele per jaar op."

Het kan zijn dat je gemeente daar subsidie voor verstrekt. "Het is een goed idee om te kijken naar de regelingen rondom energiebesparing. Dat kan ook helpen bij grotere uitgaven, zoals glas, kozijnen of zonnepanelen."

Groen van de Energiebank adviseert ook om goed te letten op wat voor contract je afsluit. Hij maakte mee dat een huishouden een verkeerde keus maakte: "Ze konden overstappen en 70 euro per maand goedkoper uitkomen. Maar in een winkel kregen ze een aanbieding van een energiecontract met een tegoedbon van 150 euro. Dat lijkt op het eerste oog mooi, maar ze gingen wel 20 euro per maand meer betalen ten opzichte van hun huidige contract. Over drie jaar in totaal 3.240 euro in hun nadeel ten opzichte van het andere contract waar ze juist 70 euro zouden besparen. Die impact op langere termijn overzien veel mensen helaas niet."

Groen waarschuwt dat mensen zich niet zomaar moeten laten verleiden. "Sluit niet zomaar een nieuw energiecontract af. En stap ook niet zomaar over. Kijk eerst echt goed naar de voorwaarden en de valkuilen. En er zijn in het land ook steeds meer vrijwillige energiecoaches te vinden die je kunnen helpen om alles goed te lezen. Ook de kleine lettertjes."