De 33-jarige Laura Westerbrink uit Olst is sinds vijf jaar werkzaam als zelfstandig reisadviseur. Ze regelde reizen voor bedrijven en particuliere klanten van a tot z. Toen het coronavirus zijn intrede maakte in Nederland, zag Westerbrink de boel instorten. "Het begin van de crisis was erg zwaar. Ik zag één voor één hoe alle reizen geannuleerd werden. Vanaf eind 2019 was ik al bezig met het regelen van reizen en toen zag ik dat al dat werk voor niets was geweest."

Westerbrink werkte vanuit huis en had dus geen eigen kantoor. Hierdoor kreeg ze niet de steun van de overheid die 'fysieke' bedrijven wel krijgen. "Wel had ik het geluk dat ik de Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers, red.) kon aanvragen. Het was niet veel, maar aangezien ik normaliter pas betaald krijg als de klant vertrokken is, was het zeker welkom", aldus Westerbrink.

De coronacrisis zorgde dus ook voor de reisadviseur voor een hap uit de portemonnee. "Ik zag het allemaal uit elkaar spatten. Doordat mijn man een vaste baan heeft, kon ik het wel eventjes redden, maar niemand had denk ik verwacht dat het zo lang zou duren. Het is vaak in me opgekomen om dan maar gewoon een vaste baan te gaan zoeken, voor de zekerheid. Maar ik blijf toch echt een ondernemer in hart en nieren."

Westerbrink koos er ondanks alles voor om haar geld te blijven verdienen in de reisbranche. Doordat reizen na ongeveer dertien maanden nog steeds onmogelijk is, heeft ze een creatieve oplossing bedacht. Nu verkoopt en organiseert ze online wijnreizen, die mensen vanuit huis kunnen maken. "Ik heb een passie ontwikkeld voor wijn toen ik op reis was in Zuid-Afrika."

"Doordat ik voor mijn bedrijf wilde blijven gaan, bedacht ik de online wijnreis. Ik heb filmpjes opgenomen en mensen krijgen wijn thuisgestuurd. Deze reizen kunnen online worden geboekt en hier verdien ik nu dus aan."

Lisa Verdegaal is budgetcoach en ziet sinds het begin van de coronacrisis hoe mensen die voorheen goed verdienden, in financiële problemen terechtkomen. "Mensen vinden het nog steeds lastig om aan te geven dat ze hulp nodig hebben. Ik zie ook regelmatig ondernemers die in het begin niet eens de Tozo willen aanvragen; de drempel is hoog", aldus Verdegaal.

Wel bewondert ze de vindingrijkheid van ondernemers in de coronacrisis. "Ik vind het fantastisch om te zien hoeveel mensen juist nieuwe manieren bedenken om geld te verdienen. Zo zie je ook het verschil tussen echte ondernemers en zzp'ers. De ondernemer heeft vaak meer inzicht en weet hoe zij of hij een eigen zaak moet runnen. Zzp'ers zijn veelal gedwongen aan de slag gegaan als zelfstandige en weten hierdoor soms minder goed om te gaan met onverwachte tegenslagen als de coronacrisis", aldus de budgetcoach.

Westerbrink heeft ondanks de lange duur van de coronacrisis toch vertrouwen in de reisbranche. "Ik merk dat mensen nu nog voorzichtig zijn met het boeken van reizen. Maar ik weet bijna zeker dat het op een gegeven moment weer aan gaat trekken. Dan kan ik er eindelijk weer voor zorgen dat mensen andere landen kunnen ontdekken."

Het advies van Verdegaal aan ondernemers die door de coronacrisis veel inkomsten mislopen en hierdoor in de problemen raken, is helder: "Maak allereerst een overzicht. Weet wat je tekortkomt en hoeveel je nodig hebt om weer uit de problemen te geraken. Ook als je een nieuw idee bedenkt, geldt: denk goed na of het kans van slagen heeft en of de kosten van de realisatie ervan niet te hoog zijn voor de inkomsten die je eruit genereert."