Kan ik beter aflossen of sparen, voor zonnepanelen of een warmtepomp gaan, wel of geen makelaar in de arm nemen? In de rubriek Het gelddilemma leggen we twee alternatieven naast elkaar die invloed hebben op je geldzaken. Deze keer: is het handig om extra af te lossen op je studieschuld als je een huis wil kopen, of kan je je geld beter sparen?

In tegendeel tot veel andere landen weegt een studieschuld in Nederland mee als je geld wil lenen om een huis te kopen. Dat hypotheekverstrekkers artikelen plaatsen met koppen als 'Een hypotheek met een studieschuld - kan dat wel?' doet je denken dat het uitzonderlijk of moeilijk is om aan een hypotheek te komen als je een DUO-lening hebt. Kan je dan beter extra aflossen als je een huis wil kopen?

Soms is dat inderdaad een goed idee. "Vooral als je een DUO-lening hebt uit het oude stelsel (als je begon met studeren vóór 1 juli 2015, red.) weegt die schuld zwaarder mee. Maar we kunnen er wel van uitgaan dat de meeste mensen die nu in staat zijn om een huis te kopen, ook te maken hebben met een lening uit het oude stelsel", zegt financieel adviseur Anja van Zandbergen. Die mensen zijn immers ouder, verder in hun carrière, waardoor ze vaak ook een hoger inkomen hebben en waarschijnlijk wel een huis kunnen kopen.

Het oude stelsel hield in dat studenten naast een DUO-lening ook een basisbeurs kregen. Die verdween in 2015 voor studenten in het hoger onderwijs, en jongeren uit die groep mochten vanaf dat moment ook meer gaan lenen. Als 'compensatie' mogen deze studenten langer doen over het terugbetalen van hun DUO-lening. Daardoor worden hun maandlasten lager, en weegt hun schuld minder zwaar als zij een hypotheek willen aanvragen.

Het nieuwe versus het oude stelsel

Een studieschuld uit het oude stelsel telt voor 0,65 procent mee in de berekening van de maximale hypotheek. Met een oorspronkelijke DUO-schuld van 15.000 euro (de gemiddelde studieschuld in het oude stelsel, volgens ResearchNed) betekent dit dat er maandelijks 97,50 euro (0,65 procent van 15.000 euro) van je inkomen wordt afgetrokken voor de berekening van de maximale hypotheek. Dit betekent dat je ongeveer 28.500 euro minder aan hypotheek kunt krijgen.

Een studieschuld uit het nieuwe stelsel telt voor 0,35 procent mee in de berekening van de maximale hypotheek. Met een oorspronkelijke DUO-schuld van 24.000 euro (de gemiddelde studieschuld in het nieuwe stelsel) wordt er maandelijks 84 euro (0,35 procent van 24.000 euro) van je inkomen afgetrokken voor de berekening van de maximale hypotheek. Dit betekent dat je ongeveer 24.600 euro minder aan hypotheek kunt krijgen.

Als je aan een zo hoog mogelijk hypotheekbedrag wil komen, loont het dus wel om eerst je studieschuld extra of volledig af te lossen. Het extra afgeloste bedrag wordt dan afgetrokken van je oorspronkelijke DUO-schuld. Daarna berekent de geldverstrekker hoeveel je mag lenen.

Goed inkomen? Los dan juist niet extra af

Er zijn ook situaties waarin het juist níét logisch is om extra af te lossen om aan een hypotheek te komen, zegt van Zandbergen. "Stel je wil een huis kopen samen met je partner en jullie hebben allebei een goed inkomen. Dan is de kans groot dat jullie sowieso genoeg mogen lenen om aan dat huis te komen."

Je kunt snel een indicatie krijgen van hoeveel je mag lenen met je huidige studieschuld - zonder extra af te lossen dus. Bijvoorbeeld door de online berekeningtools te gebruiken van banken en andere hypotheekaanbieders.

Het is overigens best handig om je eventuele spaargeld te bewaren voor de dag dat je een huis koopt. Dat komt goed van pas bij het betalen van de kosten koper (k.k. in huisadvertenties). Dit zijn kosten voor bijvoorbeeld de makelaar en de notaris, en hiervoor krijg je meestal geen hypotheek. Die moet je dus uit eigen zak betalen.

Meer over hypotheken lees je bij Independer.