Zo zal de ECB in de komende maanden de zogeheten depositorente verlagen van min 0,4 procent naar min 0,5 procent, verwachten analisten. Dit zet nog meer druk op andere renteniveaus op financiële markten en uiteindelijk heeft dat ook gevolgen voor de spaar- en hypotheekrentes.

De draai in het beleid van de ECB komt niet uit de lucht vallen. De centrale bank probeert met het rentebeleid de stagnerende Europese economie aan te jagen. Lagere rentes maken het makkelijker om te lenen en zorgen ervoor dat het makkelijker wordt om te investeren, is het idee.

Voor banken is het zelfs gratis om te lenen bij de ECB en hier zit onder meer de crux, vertelt Edin Mujagic, macro-econoom bij OHV Vermogensbeheer. "In de kern is het heel simpel: ons spaargeld is het alternatief voor commerciële banken voor de leningen die ze afsluiten bij de ECB".

Maar als ze dat voor weinig geld kunnen halen bij de ECB, hoeven ze spaarders minder te vergoeden.

Daar komt nog eens bij, legt Mujagic uit, dat de ECB de banken vóór de financiële crisis ook maar voor een deel financierde. Een deel van hun financiering moesten ze in de markt ophalen, zoals bij spaarders. Maar sinds 2008 is die situatie veranderd.

"Dat spel wordt al jarenlang niet meer gespeeld. Want de ECB zegt tegen de banken: wat jullie ook willen, wij hebben het." Die strijd om ons spaargeld houdt dan op, legt Mujagic uit. Hiermee wordt spaargeld ook een verliesgevende activiteit.

Op de direct opeisbare spaarrekeningen met de hoogste rentes kan een spaarder nu zo'n 0,25 procent rente verdienen per jaar. Bij spaardeposito's kan dit oplopen tot rond 1 procent, maar dan ben je het geld wel een paar jaar kwijt.

In alle gevallen blijft de rente onder inflatie, de stijging van het prijspeil. Die was in 2018 1,7 procent. In andere woorden, geld werd in Nederland 1,7 procent minder waard, terwijl er maar maximaal 1 procent veilig kon worden verdiend op dat geld.

Vergelijk dat met de situatie voor 2008. De gemiddelde spaarrente tikte toen weleens bijna 3 procent aan, terwijl de inflatie vaak rond de 2 procent fluctueerde.

Volgens Amanda Bulthuis van Geld.nl zullen de rentes de komende jaren waarschijnlijk meer gaan dalen. Bij sommige kleinere banken is daar nog ruimte voor. Maar de grootbanken zitten al bijna op het nulpunt. Veel meer ruimte voor verlagingen is er niet. Maar een rente onder de nul procent verwacht Bulthuis niet. "Dat is een heel natuurlijke grens."

Maar banken hebben meer manieren om spaarders minder te vergoeden, legt Bulthuis uit. Zo kunnen banken de grens tot waar spaarders nog een vergoeding krijgen verlagen. "Ze zullen eerst de rijkere groep geen rente meer geven."

Ook Mujagic verwacht niet de spaarrente snel zal stijgen. "Ik denk dat de kans groter is dat we in juli een Elfstedentocht gaan rijden." De ECB heeft al bijna alles uit de kast gehaald om de inflatie naar de doelstelling van 2 procent te krijgen. "Ze hebben alles gedaan en het werkt niet. Inflatie in de eurozone is echt niet afhankelijk van wat alleen de ECB doet", vertelt de econoom.

Hij denkt dat de rentes nog wel eens verder kunnen dalen. ECB-president Mario Draghi zei onlangs dat de ECB klaarstaat om in te grijpen als de inflatie niet stijgt.

"Je wordt als spaarder gedwongen alternatieven te overwegen die je niet eerder overwogen hebt. Met het beleid van de ECB dwing je al die miljoenen spaarders een andere beweging maken", zegt de econoom.