Verzekeraars zijn er ondanks afspraken niet in geslaagd om tijdig oplossingen te vinden voor honderdduizenden gedupeerde consumenten met woekerpolissen.

Dat concludeert toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) in een donderdag verschenen onderzoek.

Voor de 250.000 niet-opbouwende beleggingsverzekeringen, polissen waar wel geld ingaat, maar die naar verwachting geen vermogen opbouwen, is halverwege 2014 pas in 52 procent van de gevallen een oplossing gevonden.

Afgesproken was dat voor alle gedupeerden aan het einde van het eerste kwartaal een passende oplossing gevonden had moeten worden.

Voor de 620.000 hypotheekgebonden beleggingsverzekeringen werd medio dit jaar pas voor 36 procent van de lopende beleggingsverzekeringen actie ondernomen, stelt de AFM.

Dit percentage moet volgens de afspraken naar 80 procent aan het eind van dit jaar. De toezichthouder had afspraken gemaakt met verzekeraars om klanten met een woekerpolis in actie te krijgen om de polis te herstellen.

Slechtst

Verzekeraar a.s.r, volledig eigendom van de staat, presteerde volgens de AFM het slechtst. Het bedrijf vond voor slechts 30 procent van zijn klanten een passende oplossing.

Ook Aegon (39 procent), Reaal (45 procent) en Achmea (54 procent) deden het slecht onder de grote verzekeringsconcerns. Hollands Welvaren was de enige verzekeraar die al zijn klanten de helpende hand kon bieden.

De AFM noemt de uitkomsten ''zeer teleurstellend''. De waakhond waarschuwt tuchtmaatregelen te nemen als nieuwe doelstellingen niet worden gehaald.

Niet bevredigend

In Nederland zijn meer dan 7 miljoen beleggingsverzekeringen afgesloten. Veel van deze polissen zijn inmiddels door verzekeraars omgezet in voor de klanten gunstigere producten. De AFM schat dat er op dit moment nog ongeveer 3,3 miljoen lopende beleggingsverzekeringen zijn.

Het Verbond van Verzekeraars laat in een reactie weten dat de resultaten ''niet bevredigend'' zijn. De doelstellingen zijn volgens de koepelorganisatie onder meer niet gehaald omdat ''de financiële producten voor consumenten vaak moeilijk te doorgronden zijn, er sprake is van wantrouwen of desinteresse en het nemen van een besluit en het doorlopen van een adviestraject soms maanden kan duren.''

Teleurstellend

Het is ''teleurstellend'' dat verzekeraars er onvoldoende in slagen om tijdig oplossingen te vinden voor honderdduizenden gedupeerde consumenten met woekerpolissen. Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën laat dat weten in een reactie op een AFM-rapport over de afwikkeling van de woekerpolissen.

Hij gaat met de AFM bekijken of sancties mogelijk zijn als verzekeraars onvoldoende werk maken van het afhandelen van de woekerpolissen.

Dijsselbloem vindt de resultaten helemaal teleurstellend voor ''de meest kwetsbare klanten met een polis, waarvan de inleg naar verwachting niet tot enige opbouw zal leiden. Ik reken op de toezegging van de verzekeraars om voor het einde van 2014 alsnog met een oplossing voor met name deze groep te komen.''

Onacceptabel

PvdA-Kamerlid Henk Nijboer noemt de uitkomst "volstrekt onvoldoende en onacceptabel". "Mensen blijven premies betalen zonder dat ze er ooit iets voor terugzien. Verzekeraars hebben veel tijd gehad om schoon schip te maken", zegt Nijboer.

De PvdA vindt dat er tuchtrechtelijke consequenties moeten volgen als aan het eind van het jaar wederom onvoldoende resultaat is geboekt.

ASR

Verzekeraar ASR zegt in een reactie dat het AFM-rapport een onjuist beeld geeft. ASR stelt dat de toezichthouder geen rekening houdt met de inspanningen van de verzekeraar van voor de peildatum van het onderzoek. De peildatum is 1 januari 2013. 

Volgens het verzekeringsconcern, dat volledig in handen van de Staat is, is sinds 2010 ongeveer 70 procent van alle 900.000 klanten met een beleggingsverzekering ''actief geholpen''.

''Een kleine groep klanten heeft een niet-opbouwende en hypotheekgebonden polis. Dit is minder dan 3 procent van het oorspronkelijke aantal. Over deze kleine groep gaat het rapport'', aldus ASR.

Consumentenbond

Verzekeraars en financieel adviseurs laten consumenten die zijn gedupeerd door een woekerpolis nog steeds in de kou staan, concludeert de Consumentenbond donderdag op basis van het rapport van de Autoriteit Financiële Markten (AFM).

De bond vindt de situatie zeer zorgwekkend. ''Ondanks druk van toezichthouder AFM en de minister van Financiën blijkt weer dat gedupeerden met een woekerpolis niet rechtvaardig worden behandeld. Dat is onacceptabel'', zegt directeur Bart Combée.

Ook vindt de bond het verkeerd dat verzekeraars hun eigen collectieve compensatieregelingen als uitgangspunt mogen nemen bij het ''ontwoekeren van gedupeerde klanten''. Combée: ''Dit uitgangspunt is verkeerd. De collectieve compensatieregelingen van verzekeraars zijn volstrekt ontoereikend. Er zijn steeds meer uitspraken van de rechter en het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening waaruit veel hogere schadevergoedingen volgen.'' De hulp van verzekeraars is niet grondig, diepgaand en veelomvattend genoeg, concludeert de bond.

Veel te rooskleurig

Toezichthouder AFM schetst een veel te rooskleurig beeld van de oplossingen die verzekeraars treffen voor gedupeerde consumenten met woekerpolissen. Dat stelt de Vereniging Woekerpolis.nl in reactie op het donderdag verschenen rapport van de AFM.

Ab Flipse, voorzitter van de claimorganisatie, wijst erop dat de gegevens die de financiële waakhond gebruikt, zijn aangeleverd door de verzekeraars zelf. Veel van de acties die in de cijfers zijn meegeteld, zijn volgens Flipse helemaal geen echte oplossingen. Hij schat in dat het aantal gerapporteerde acties op zijn minst door twee moet worden gedeeld, om een reëel beeld te krijgen.

''Reaal heeft bijvoorbeeld meer dan 1 miljoen flyers en brieven verstuurd. Maar verplaats je nu eens in een gedupeerde consument. De situatie is vaak zo complex. Het is niet in een brief uit te leggen wat die precies moet doen om zijn polis te herstellen. Dat kan alleen in een persoonlijk gesprek, waarbij het dossier van de klant gezamenlijk wordt doorgenomen'', aldus Flipse.

Meldpunt

Zijn vereniging heeft inmiddels op internet een meldpunt geopend voor bezitters van een woekerpolis. De vereniging wil met het meldpunt onder meer controleren of de afhandeling van de polissen verloopt zoals verzekeraars aan de AFM rapporteren.

De woekerpolisaffaire houdt de gemoederen in de financiële wereld al jaren bezig. In 2006 kwam aan het licht dat bij veel beleggingsverzekeringen veel te hoge kosten in rekening zijn gebracht.

Claimorganisaties proberen gedupeerden sindsdien te mobiliseren om schadevergoedingen los te krijgen bij de verzekeraars. Maar er zijn veel mensen die nu nog steeds zo'n lopende woekerpolis hebben. De verzekeraars hadden met de AFM afgesproken om voor die klanten een oplossing te zoeken.

Complex

''Reaal heeft bijvoorbeeld meer dan 1 miljoen flyers en brieven verstuurd. Maar verplaats je nu eens in een gedupeerde consument. De situatie is vaak zo complex. Het is niet in een brief uit te leggen wat die precies moet doen om zijn polis te herstellen. Dat kan alleen in een persoonlijk gesprek, waarbij het dossier van de klant gezamenlijk wordt doorgenomen'', aldus Flipse.

De woekerpolisaffaire houdt de gemoederen in de financiële wereld al jaren bezig. In 2006 kwam aan het licht dat bij veel beleggingsverzekeringen veel te hoge kosten in rekening zijn gebracht.

Claimorganisaties proberen gedupeerden sindsdien te mobiliseren om schadevergoedingen los te krijgen bij de verzekeraars. Maar er zijn veel mensen die nu nog steeds zo'n lopende woekerpolis hebben. De verzekeraars hadden met de AFM afgesproken om voor die klanten een oplossing te zoeken.