Het huis van Awad Alshalwhy (29) staat in het hoger gelegen deel van de zwaar getroffen stad Derna. Awad was tijdens de stortvloed niet in de stad. Soms wenst hij dat zijn huis juist in een lager deel gestaan had, vertelt hij telefonisch aan NU.nl. Zo zwaar is het voor hem om de nasleep van de ramp te zien.

Een nacht na de overstroming kwam Awad in Derna aan. Omdat hij toen nog geen uitgebreid zicht op de stad had, drong de omvang van de ramp pas 's morgens tot hem door. Het hele strand was verdwenen. Het kleurt nu rood van het puin dat uit de stad is weggespoeld.

Een puinhoop als deze had Awad nog nooit gezien, ook niet onder het bewind van terreurgroep IS. De verwoesting is niet alleen zichtbaar, maar door de lichamen die onder het puin liggen ook te ruiken. "De geur is verschrikkelijk, daar zijn geen woorden voor."

Het doet hem pijn dat Derna, met zijn oude stad en de mooie stranden, verwoest is. "Derna is voor altijd weg", zegt hij. Zelf verloor hij ooms, tantes en veel vrienden door de ramp.

De inwoners van Derna zijn nog dag en nacht bezig om lijken weg te halen van het strand en uit het puin te graven. Awad ging meteen aan de slag op de begraafplaats. Wat hij daar zag, deed hem veel. "De eerste dag waren de lijken die naar de begraafplaats kwamen nog herkenbaar. De dagen erna begonnen de lichamen die waren aangespoeld steeds meer op zombies te lijken."

Dat iedereen bezig was en is met het bergen van lichamen, zorgt er volgens Awad voor dat er voor de inwoners nog niet veel ruimte is geweest om te rouwen. Iedereen is eigenlijk nog in shock van wat er is gebeurd. Daarnaast heerst er woede over het gebrekkige onderhoud aan de dammen die zijn doorgebroken.

Ook bij Awad hoor je de woede in zijn stem, als het over de stadsbestuurders gaat. Wetenschappers waarschuwden jarenlang voor de slechte staat van de dammen, vertelt hij. Zelfs vorig jaar nog. Het stadsbestuur deed niets met de waarschuwingen.

Awad verwacht dat de schuldigen voor het gebrekkige onderhoud nooit verantwoordelijk worden gehouden. Er is namelijk veel corruptie in Libië. Awad vreest dat de rechter nooit achter de verantwoordelijken achter de ramp zal aangaan.

Wat Awad ook frustreert aan de politieke leiders, is hun afwezigheid in het regelen van noodhulp. "De regering en het parlement, van zowel oostelijk als westelijk Libië, hebben weinig voor ons gedaan."

Dat gevoel wordt breed gedragen: in Derna gingen maandag volgens persbureau Bloomberg duizenden mensen de straat op om te protesteren tegen het Oost-Libische bestuur. De betogers verwijten de regering dat die drie dagen nodig had om bijeen te komen, terwijl overlevers, vrijwilligers, hulporganisaties en militairen moeite hadden om de schade in kaart te brengen en reddingsacties op poten te zetten.

Waar het vertrouwen in de bestuurders ontbreekt, haalt Awad wel veel steun uit de eenheid die de bevolking momenteel vormt bij de hulp aan het rampgebied. Zowel uit het westen als uit het oosten van Libië. "De ramp verenigt ons", zegt hij.

Uit het hele land zijn Libiërs naar Derna gereden om te helpen, zelfs uit steden waar Awad nog nooit van had gehoord. Ze ruimen het puin en repareren leidingen en elektra. Samen zetten ze de schouders eronder om de schade te herstellen en de stad weer leefbaar te maken.

Het duurde enkele dagen voor alles op gang kwam, maar de hulp die hij in de stad ziet vindt hij hartverwarmend. Naast zijn landgenoten zorgen hulporganisaties als de Rode Halvemaan, de Verenigde Naties en Artsen zonder Grenzen dat er noodhulp is. Zij voorzien inwoners van hulpmiddelen, zoals voedsel, flessen water en medische hulp. "Ik heb niemand gezien die na de ramp door hongersnood is omgekomen."

Dat optimisme verdwijnt weer als Awad nadenkt over de vraag wanneer hij denkt weer als leraar Engels voor de klas te staan. Logischerwijs had hij daar in de drukte nog niet over nagedacht. Maar hoe mooi hij het contact met zijn leerlingen ook vindt: in tranen vertelt Awad dat hij zich nog niet kan voorstellen dat het leven in Derna ooit weer normaal wordt.