De minister was woensdag voor het eerst op werkbezoek in Groningen. Hij wil met onder meer gemeenten, provincie en Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders afkaarten wie wat gaat doen. Hij riep de Groningers ook op met een visie te komen.

"De schadeafhandeling ligt stil en de versteviging van huizen gaat te langzaam. Groningen moet met een toekomstvisie komen, want wij gaan niet lukraak staal in woningen aanbrengen. Den Haag gaat niet bepalen wat in Groningen gaat gebeuren", aldus Wiebes.

Groningen kampt met aardbevingen die het gevolg zijn van de gaswinning in de provincie. Door de bevingen raken gebouwen beschadigd en voelen mensen zich onveilig. "Dit is een Nederlands overheidsfalen van on-Nederlandse proporties. De Rijksoverheid moet zijn huiswerk overdoen", aldus Wiebes.

De minister begon zijn werkbezoek in Huizinge, het dorp dat in 2012 werd getroffen door een aardbeving met een kracht van 3,6. Het was de zwaarste beving ooit gemeten in Groningen en het begin van de discussie over de gaswinning. 

Verschillende partijen in Groningen werden het in oktober eens over wat er in een nieuw schadeprotocol voor de gaswinningsschade moet komen te staan. Het concept is voorgelegd aan de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) Hans Alders en het ministerie van Economische Zaken.

Het schadeprotocol geldt als handboek voor hoe de schademeldingen van Groningers die scheuren in hun huizen hebben, worden afgehandeld. Voor 31 maart werd de schadeafhandeling geregeld door de gaswinner de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), maar zij werden op afstand gezet vanwege belangenverstrengeling. 

Op advies van de toezichthouder, het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), heeft de regering in 2015 besloten dat er minder gas mag worden gewonnen in Groningen. In 2016 mocht de NAM maximaal 24 miljard kuub gas winnen. In 2017 werd dit nog eens met 10 procent verlaagd. Dit komt neer op 21,6 miljard kuub per jaar. 

De Raad van State besloot in november dat het ministerie van Economische Zaken die norm opnieuw onder de loep moet nemen. In de gaswinningsbesluiten is niet goed gekeken naar bij welke hoeveelheid gaswinning de veiligheid van de Groningers gegarandeerd kan worden, aldus de Raad.

Om de gevolgen van de gaswinning voor de duizenden Groningers die schadeclaims hebben ingediend op te vangen werd aanvankelijk 1,3 miljard euro uitgetrokken. Dat geld zou de uitgaven van 2014 tot 2018 moeten dekken, maar eind 2016 was 96 procent van dat bedrag al uitgegeven, wat neerkomt op een resterend bedrag van 52 miljoen euro.

Met name het afhandelen van de door aardbevingen aangerichte schade bleek flink duurder dan gedacht. Het kabinet rekende op 250 miljoen euro, terwijl er al ruim een half miljard euro aan is uitgegeven. Alle 23.500 panden in de kern van het aardbevingsgebied zullen in de komende vijf jaar worden geïnspecteerd door de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).