
Review: GTA 5 is onmogelijk goed
Het was bijna onmogelijk om aan het vernuftig uitgezet pr-traject van en nieuwsgierigmakende video's en screenshots te ontkomen, waardoor een immense belofte ontstond in het hoofd van menig gamer.
Er is ons iets beloofd op een schaal die spelers nog niet eerder zagen. Een enorme wereld, met drie speelbare personages. Is dat, zelfs voor het gelauwerde Rockstar, wel haalbaar?
Naar nu blijkt is GTA 5 precies de game geworden die Rockstar ons beloofd heeft.
Vrijheid
Op wat voor manier lost GTA 5 zijn beloftes in? Het antwoord daarop is het zaligmakende 'op alle fronten’, al zal het per speler verschillen waar de verzadiging gevonden wordt.
Ben je op zoek naar de vrijheid die GTA-games met zich meebrengen? GTA 5 is jouw game, ook al is verreweg het grootste gedeelte van de wereld gevuld door dunbevolkte open vlaktes en berggebieden.
Maar zelfs in z’n meest ondankbare vierkante meter komen we GTA in z’n puurste vorm tegen en zijn er avonturen te vinden. Is het niet een willekeurige ontmoeting met een stel hillbilly’s, dan is het wel weer een opvallend voertuig dat staat te ronken.
Details
Over elk van duizenden details is nagedacht in deze wereld, van de talloze nepmerken tot de richting van de wind bij het jagen en het kleinste schroefje in de wieldop van je auto. Een wereld mag alleen zo groot zijn als de content waarmee hij gevuld wordt.
Vanuit die filosofie zouden we de immense wereld van GTA 5 bijna nog te klein noemen.
Want naast de hoofdmissies wordt de speler volop beziggehouden. Denk in ieder geval aan talloze hobby’s (al dan niet interessant), races met off-road voertuigen in de bergen of snelle sportwagens op nachtelijke straten, het opkopen en uitbreiden van vastgoed, het beleggen van geld in een markt die je zelf kunt manipuleren, het maken van selfies of het bijhouden van je in-game online profiel op Facebook-parodie LifeInvader.
Nog niet genoeg? Weet dan dat al het bovenstaande nog steeds slechts het topje van de ijsberg is.
En ook niet onbelangrijk: auto’s besturen gaat heerlijk soepel en het schieten, dekking zoeken en (in iets mindere mate) het knokken werkt voor het eerst in een GTA-game eens subliem.
Script
GTA moet het vanaf zijn derde deel al hebben van de schitterende samenwerking tussen de kracht van het script en de vrijheid van de spelwereld.
Belangrijk onderdeel van die verhaalvertelling zijn natuurlijk de missies. Rockstar beloofde minder saaie ritten, meer dynamiek en het sterk terugbrengen van 'kastje naar de muur missies'. Wat dat betreft is de missie geslaagd.
Er gaat bijna geen opdracht voorbij die daadwerkelijk geen functionele taak in het verhaal vervult. Bovendien gaan de iets grotere missies vaak gepaard met indrukwekkende shoot-outs binnenshuis of andersoortig spektakel dat feilloos verbloemt dat je 'weer' van A naar B gaat om daar iets te doen.

Overvallen
Absolute hoogtepunten vinden we in de vorm van een handjevol groots opgezette overvallen die vaak weer onderverdeeld zijn in meerdere missies.
Het begint allemaal met het verkennen van de locatie die je gaat beroven, zoals een juwelier of een vrachtschip van een privaat leger. Heb je eenmaal de route, beveiliging en opties in kaart gebracht, dan kies je een aanpak.
Dat vrachtschip bijvoorbeeld, blaas je dat op om de buit van de zeebodem te roven? Of kies je er toch voor om via de lucht aan te vallen? De keuze die je maakt heeft weer invloed op de voorbereidingen die je treft. In het eerste geval moet je een onderzeeër zien te bemachtigen, in het tweede geval een helikopter.
Toeleven naar zo’n overval, rekening houden met alle kleine onzekerheden en het daadwerkelijke uitvoeren van je meesterplan zorgt voor een bijzonder aantrekkelijke, dynamische afwisseling ten opzichte van de traditionelere missies.
Gesprekken
Zelfs op de normalere momenten is GTA 5 geweldig. Aangezien je vaak met twee of drie man op pad gaat is er altijd wel een interessant gesprek te volgen onderweg.
Dat is weer te danken aan het ongelooflijk scherp geschreven script, dat van een continu hoog niveau is. Psychopaat Trevor, gepensioneerde meesterkraker Michael en de jonge Franklin die niets liever wil dan de misère van de getto's ontvluchten: het zijn mannen die tot leven komen.

Dat gebeurt via grove schuttingtaal, maar dus ook middels ontzettend intelligent geschreven teksten. Er is nagedacht over deze drie levens, tot in de kleinste details. Bovendien zit er op briljante wijze een tragiek verscholen in hun onderlinge verhoudingen die het geheel zwaarte meegeeft.
Greatest hits
GTA 5 is voor wie de nauwkeurig opgezette verhaallijnen volgt, als drie delen in één. Via Franklin beleven we de ultieme versie van de droom die GTA: San Andreas een generatie terug al beloofde. Wie na het serieuzere GTA IV op zoek is naar complete gestoordheid, krijgt zijn portie dubbel en dwars door de ogen van Trevor.
En alles wat overblijft, wordt in de schoenen van Michael geschoven. Dan Houser van Rockstar beloofde in een interview met Gamer.nl dat dit de GTA zou worden die zou dienen als culminatie van alles wat deze serie ooit eerder deed. En dat is het precies geworden.
Een greatest hits-collectie van een van de meest succesvolste series in entertainment. Maar alle hits zijn nieuw, nog 'greater’, nog uitgebreider en meer opgepoetst dan ooit tevoren. Vanaf dit deel kan niemand meer naar een voorgaand deel wijzen en roepen: die game deed dit beter. GTA 5 is het beste wat deze serie te bieden heeft, omdat het alles heeft wat deze serie ooit te bieden heeft gehad.
GTA 5 ligt dinsdag 17 september in de winkel voor Playstation 3 en Xbox 360.