Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Vrijdag 27 januari 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

Presentatie coalitieakkoord: ethisch vraagstuk en migratie blijven struikelblok

Door Edo van der Goot en Priscilla Slomp

15 dec 2021 om 05:02Update: een jaar geleden
nujij comment1.2K reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Vandaag wordt het coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en de ChristenUnie gepresenteerd. Er zijn stevige discussies geweest over onderwerpen waar partijen fundamenteel van mening over verschillen. Het medisch-ethische vraagstuk en migratie liggen gevoelig bij deze partijen. Hoe pakt de nieuwe coalitie dit aan?

Volg het coalitieakkoord vandaag op de voet

Ontvang meldingen bij nieuwe artikelen

Het vormen van een coalitie met de ChristenUnie en D66 ligt ingewikkeld vanwege medisch-ethische kwesties. De partijleiders maakten er nooit een geheim van dat zij elkaar niet als gedroomde regeringspartners zien. Dat zorgde voor een fikse vertraging in de formatie. En dan gaat het niet over de afgelopen maanden, maar over de formatie in 2017, toen dezelfde partijen met elkaar onderhandelden en uiteindelijk een coalitie vormden.

Die situatie is vier jaar later niet veel veranderd. Opnieuw is het medisch-ethische vraagstuk tijdens de formatiegesprekken een lastige hobbel voor D66 en ChristenUnie.

Beeld uit video: Informateurs overhandigen regeerakkoord aan Tweede Kamervoorzitter0:25
Afspelen knop

Informateurs overhandigen regeerakkoord aan Tweede Kamervoorzitter

Informateurs overhandigen regeerakkoord aan Tweede Kamervoorzitter

Partijen schoven het gevoelige thema in 2017 voor zich uit

Een ingewikkelde passage in het regeerakkoord van 2017 bood voor even lucht. Voordat wet- en regelgeving op medisch-ethisch vlak zou worden verruimd, moet eerst aan een aantal voorwaarden worden voldaan.

Die voorwaarden waren alleen weinig concreet. "Er is meer dan het belang van vooruitgang van de medische wetenschap, zoals ethische bezinning bij wetenschappers en zorgprofessionals", hadden de vier partijen in 2017 opgeschreven. "Maatschappelijke discussie" en "politieke bezinning" waren belangrijke overwegingen voordat er aan wetgeving of de verruiming daarvan kon worden gewerkt.

Een betrokkene noemde dit "oplijnen". Je zet de voorbereiding alvast in de steigers, zodat na de kabinetsperiode knopen kunnen worden doorgehakt. "Je houdt dat niet nog vier jaar vol", aldus een coalitiebron. Dat was nog ruim voor de verkiezingen in maart dit jaar.

Beeld uit video: Kaag: 'medisch-ethisch heeft alles afgelopen vier jaar stilgestaan'
Afspelen knop

Kaag: 'medisch-ethisch heeft alles afgelopen vier jaar stilgestaan'

Kaag: 'medisch-ethisch heeft alles afgelopen vier jaar stilgestaan'

Kaag wil niet weer vier jaar 'stilstand'

In de aanloop naar de verkiezingscampagne zei D66-leider Sigrid Kaag in een interview met NRC tegen de achtergrond van de coronacrisis dat medisch-ethische kwesties niet "on top of mind" waren. Later kwam ze daarop terug. Ze beloofde zich "keihard" te maken voor de Voltooid Leven-wet.

Toen de verkiezingen eenmaal achter de rug waren, was er weer het vertrouwde D66-geluid te horen. Op medisch-ethisch vlak had alles de afgelopen vier jaar "stilgestaan", terwijl dit toch een "kernpunt" voor D66 was, zei Kaag in juni, met als bedoeling de ChristenUnie van de formatietafel te houden.

Vooral de embryowet ligt gevoelig bij partijen

Kaag had het specifiek over embryokweek. Nu mogen alleen embryo's die overblijven na een ivf-behandeling worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Het vorige kabinet verruimde de embryowet een klein beetje door embryoselectie toe te staan bij zeer ernstige, erfelijke aandoeningen waarbij geslacht een rol speelt, zoals borstkanker en de oogaandoening LHON.

Met name D66, en in zekere zin ook VVD, wil meer. "De resultaten van wetenschappelijke vooruitgang benutten we voor gezondheidsbevordering", schreven zij afgelopen zomer in hun gezamenlijke document op hoofdlijnen, dat als opzet voor het regeerakkoord moest dienen.

Het gaat over het principiële uitgangspunt of je het leven "vanaf het prilste begin" beschermwaardig vindt, zoals de ChristenUnie, of dat je de medische wetenschap in dienst stelt "voor ons welzijn en dat van toekomstige generaties", zoals D66.

Tijdens de onderhandelingen hebben de partijen "heel intensieve debatten gehad", zei CU-leider Gert-Jan Segers maandag na afloop van het laatste overleg. De verschillen zijn er logischerwijs nog steeds. "Toch moet je er samen uitkomen", aldus de CU-leider.

Dit weten we al over het regeerakkoord:

  • Miljardenfondsen voor klimaat en stikstof
  • Het leenstelsel wordt afgeschaft (maar over compensatie is nog niks bekend)
  • De invoering van rekeningrijden wordt voorbereid
  • De kinderopvang wordt voor (bijna iedereen) gratis
  • Er gaat meer geld naar de wooncrisis
  • De loonkloof tussen het primair en voorgezet onderwijs wordt gedicht

Migratie zorgde afgelopen vier jaar voor coalitiecrisis

Een ander gevoelig onderwerp waar de coalitiepartijen nogal van mening over verschillen is migratie. Al staan D66 en CU hier juist aan dezelfde kant; tegenover CDA en VVD. Het dossier zorgde de afgelopen regeerperioden voor een omstreden compromis en crisis tussen de partijen.

VVD, CDA, D66 en de CU sloten in 2019 een deal om honderd vluchtelingen op te vangen uit de Griekse opvangcentra na een verwoestende brand in het overvolle kamp Moria. Het aantal werd als wisselgeld afgetrokken van de vijfhonderd vluchtelingen die Nederland jaarlijks overneemt van de VN. Voor Segers is het compromis "nooit een moment van vreugde geweest". Kaag vond dat het geen "schoonheidsprijs" verdiende.

Hoewel de coalitie deze crisis overleefde, zal dit niet de laatste migratiekwestie zijn die tot gedoe kan leiden. Vooral niet zolang er geen Europese aanpak is en de Griekse opvangkampen overvol blijven.

VVD lijkt iets toegegeven te hebben op migratie

Toch kunnen we voorzichtig stellen dat het onderwerp deze keer geen al te groot hoofdpijndossier is geweest in de onderhandelingen. Uit het treindocument (een mapje met papieren waaronder een migratieparagraaf dat Segers dit najaar in de trein heeft laten liggen) kan worden opgemaakt dat de partijen waarschijnlijk meer kwetsbare vluchtelingen willen toelaten en meer grip willen krijgen op de arbeidsmigratie.

Als dit uiteindelijk in het regeerakkoord terecht is gekomen - want dat moeten we nog afwachten - lijken D66 en de CU hun stempel te hebben gedrukt op dit thema. Beide partijen pleiten in hun verkiezingsprogramma voor een verhoging van het jaarlijkse aantal vluchtelingen (nu vijfhonderd) dat Nederland moet overnemen van de VN. Wat de VVD betreft kon dit aantal ook nul zijn.

In datzelfde mapje van Segers zat ook een door VVD en CDA geschreven document. Ook daarin werd een verhoging van het VN-quotum al genoemd (waarschijnlijk om D66 tegemoet te komen), maar daartegenover willen de partijen asielzoekers die geen recht hebben op verblijf harder aanpakken. Ook moet overlast door deze groep "actief worden bestreden".

Woensdag moet blijken of de VVD inderdaad heeft moeten toegeven op het gebied van migratie. En of er weer wordt ingezet op vier jaar maatschappelijke discussie en politieke bezinning over de medisch-ethische kwesties, of dat wetenschappelijke vooruitgang wordt benut voor de volksgezondheid.

Beeld uit video: Meer controle in de Kamer: het effect van beknopt regeerakkoord1:31
Afspelen knop

Meer controle in de Kamer: het effect van beknopt regeerakkoord

Meer controle in de Kamer: het effect van beknopt regeerakkoord

Beeld: ANP
nujij comment1.2K reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

PolitiekFormatie 2021

NUjij: Uitgelichte reacties

Plofje
15 dec 2021 om 09:15
Natuurlijk zijn er mensen in hartverscheurende situaties in deze wereld -- zo'n miljard mensen hebben niet eens schoon drinkwater, ik wou dat het anders was, maar dat is de wereld waarin we leven. Maar ik ben elke keer weer oprecht verbijsterd over het totale niet willen zien door D66 en links van de gigantische kosten en druk op de sociale zekerheid die het opnemen van migranten meebrengt. Het lijkt alsof de vraag 'waar moeten al deze mensen dan wonen' niet eens relevant is of gesteld kan worden. Als je voor meer asielzoekers bent - prima maar een onderbouwing van hoe dat dan geregeld moet worden is toch wel het minste dat we mogen verwachten?
Respect: 👍 108Reacties: 💬 18
Reageer
Willem_op_de_tribune
15 dec 2021 om 09:11
Iedereen heeft zo zijn of haar politieke voorkeur. Die verschillen zullen blijven. Wat in de afgelopen regeringsperiode erg gemist heb is een consistent beleid. Een goed voorbeeld hiervan is migrantenbeleid. De regering weigert fors te investeren in de bouw van nieuwe woningen. Maar diezelfde regering laat tegelijkertijd wel grote aantallen migranten toe in ons land, terwijl voor deze groep geen woonruimte beschikbaar is. Een tweede voorbeeld is de gezondheidszorg. Iedereen is het ermee eens dat er meer IC-bedden moeten komen. Nu lees ik vanochtend in de Volkskrant dat een plan voor 100 extra IC-bedden is gesneuveld op het ministerie. Dat is gewoon niet te begrijpen. Dit inconsistente beleid zorgt ervoor dat de gewone burger steeds minder begrijpt waar men in politiek Den Haag mee bezig is. En dat vind ik een zorgelijke ontwikkeling. Op die manier wordt de kloof tussen de burger en de politiek alleen maar groter en daalt het vertrouwen in de Haagse politiek.
Respect: 👍 51Reacties: 💬 10
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment1.2K reacties

Net binnen

  • 07:53
    Nederlander die al 39 jaar mogelijk onterecht vastzit in VS komt niet eerder vrij
  • 07:43
    Vader van Djokovic volgt rest van Australian Open thuis na rel met Russische vlag
  • 07:26
    Sagan stopt eind dit jaar als wegrenner en wil als mountainbiker naar Spelen
  • 07:17
    Tadic vindt dat spelers Schreuder in de steek hebben gelaten tegen Volendam

Meest gelezen

  • 1
    Ajax ontslaat trainer Schreuder na gelijkspel tegen FC Volendam
  • 2
    Dolend Ajax wint ook niet van FC Volendam en beleeft slechtste reeks in 58 jaar
  • 3
    Hertenkampen gaan komende jaren verdwijnen: kabinet houdt vast aan verbod
  • 4
    Afbouwen salderingsregeling zonnepanelen onder druk: GL en PvdA niet overtuigd
  • 5
    Gouden RadioRing voor Somertijd, Van Someren zelf ook beste presentator


Nieuwsvideo's

  • Overzees bezoek: zo volgt Amalia het voorbeeld van haar vader en oma
    Overzees bezoek: zo volgt Amalia het voorbeeld van haar vader en oma
  • Nieuw-Zeelanders banen zich een weg door ondergelopen straten
    Nieuw-Zeelanders banen zich een weg door ondergelopen straten
  • Egypte toont tientallen nieuwe vondsten uit de oudheid
    Egypte toont tientallen nieuwe vondsten uit de oudheid
  • Dit maakt de Leopard 2-tank speciaal en deze landen hebben ze
    Dit maakt de Leopard 2-tank speciaal en deze landen hebben ze

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden