Twaalf jaar terug riep James Cameron zichzelf dankzij box office champ een meervoudig Oscarwinnaar Titanic tot ‘king of the world’ uit. Sindsdien is hij afwezig geweest in de gewone bioscoop. Wel maakte hij regelmatig nieuwe onderwateravonturen voor de Imax-zalen, maar dat waren documentaires als Expedition: Bismarck of Titanic 3D: Ghosts of the Abyss. Cameron bleef zijn Titanic-succes uitmelken. Wanneer kwam deze visionair met iets nieuws?

Cameron was ondertussen al bezig met een project dat hij jaren eerder terug in de la had gelegd omdat het technisch nog niet haalbaar was. Dat project was Avatar en toen Cameron de levensechte Gollum in Lord of the Rings zag wist hij dat Avatar mogelijk was. Het moest een film worden die deze motion capture-techniek combineerde met de nieuwste 3D-technieken.

De sf-film Avatar speelt zich grotendeels af op de planeet Pandora, waar de mens kostbare delfstoffen probeert te winnen ten koste van de plaatselijke bewoners, de Na’vi. Die stellen deze roofbouw uiteraard niet op prijs. Om de Na’vi om te praten zetten de mensen een nieuw geheim wapen in: de verlamde marinier Jake Sully (Sam Worthington) wordt als ‘avatar’ naar de Na’vi gestuurd.

In zijn nieuwe blauwe gedaante kan de verlamde Jake weer lopen, dus hij doet graag aan het project mee. Wanneer hij zich onder de Na’vi begeeft krijgt hij echter langzaam iets moois met de fraaie Neytiri (Zoe Saldana uit Star Trek). En hoe meer hij zich thuis voelt bij de Na’vi, hoe meer hij gaat twijfel aan het nut van zijn operatie en de goede bedoelingen van de aardbewoners, die hier de indringers zijn.

Het verhaal van Avatar is niet bepaald baanbrekend: het doet sterk denken aan Dances with Wolves, maar dan met blauwe aliens in plaats van indianen. Het werd door de grappenmakers van South Park daarom al spottend Dances with Smurfs gedoopt, vanwege de blauwe aliens. Maar goed, Titanic was óók een Romeo & Julia-verhaal op een schip waarvan elke bioscoopbezoeker al wist dat het zou zinken.

Het baanbrekende van Avatar zit hem in de techniek. Zeker in 3D is Avatar absoluut overdonderend, al wordt de kitschgrens regelmatig overschreden met lichtgevende planten en fantasiedieren. Ook de actiescènes zijn spectaculair. Maar waar Titanic ruim drie uur lang wist te boeien en te ontroeren gaat Avatar met bijna drie uur trekken. Het blijkt toch moeilijker mee te leven met blauwe aliens dan met schipbreukelingen die blauw zijn van de kou.

In 145 zalen