De Nieuwe Wildernis trok bijna 700.000 bezoekers in 2013. De film won een Rembrandt Award en de publieksprijs van het Nederlands Film Festival. Het succes was mede te danken aan een belangrijk verrassingselement: dat er nog zulke prachtige, ongerepte natuur bestaat in ons dichtbevolkte Nederland!

De Nieuwe Wildernis ging over De Oostvaardersplassen. De nieuwe film, Holland, natuur in de delta, gaat over het hele Nederlandse zee- en rivierengebied. Opnieuw is er bijna twee jaar lang gefilmd door vijftien geduldige camerateams: verscholen tussen het riet, onder water, in de lucht, in de vroege morgen, in de nacht…

Zeshonderd draaidagen. Driehonderd uur film. Holland, natuur in de delta is voor een deel opgenomen in oerreservaat De Blauwe Kamer, aan de noordelijke oever van de Nederrijn tussen de plaatsen Rhenen en Wageningen. Er werd ook gefilmd in de Biesbosch en het natuurgebied Het Schuitwater in Noord-Limburg.

"De cameramensen zitten tien uur op een dag in een schuiltent", vertelt regisseur Mark Verkerk in het persmateriaal. "Ik kan er niet bij gaan zitten, dat is alleen maar  lastig. Van  tevoren heb ik lange gesprekken met de cameramensen, over de visie achter de film en wat we willen bereiken met de verschillende scènes."

​De rol van de regisseur bestaat hier dus vooral uit de visie, het selecteren van het mooiste beeldmateriaal en het verzinnen van een verhaallijn. In De Nieuwe Wildernis volgden we de dieren gedurende de vier jaargetijden. Holland, natuur in de delta heeft een ander overkoepelend thema: "het water dat dit land heeft gevormd."

De invalshoek is niet bepaald origineel, maar de landschapsbeelden in Holland, natuur in de delta bewijzen opnieuw hoe mooi ons waterige land kan zijn. De film opent met de beroemde en rake dichtregels van Hendrik Marsman: "Denkend aan Holland zie ik breede rivieren traag door oneindig laagland gaan…"

Bekijk de trailer:

De stemmen van Bram van der Vlugt en Carice van Houten vertellen, op vaak even bloemrijke wijze, van ‘Het lied van de delta." De muziek is wederom gecomponeerd door Bob Zimmerman en wordt gespeeld door het Metropole Orkest. De officiële titelsong, I Am The Water wordt gezongen door Waylon.

Vijf hoofdpersonages kent deze natuurdocumentaire: de stekelbaars die een lange tocht moet maken van de Noordzee naar de kleine zoetwaterplassen om zich voort te planten, de majesteitelijke zeearend, de haas, de bever en een vlinder die bijna uitgestorven was, het pimpernelblauwtje.

De beelden zijn soms spectaculair. Het is bijvoorbeeld schitterend om als het ware op de rug van de zeearend te kunnen stappen en hoog over de velden en rivieren te scheren. Ook de nachtopnames van de bever zijn mooi. Verkerk vertraagt, versnelt of springt door de tijd en verbluft je met de kracht waarmee zo diertje een hele boom doorknaagt.

De absolute show stopper is de lange, pezige en razendsnelle (65 km per uur!) haas. In het voorjaar, wanneer het tijd wordt te paren, beginnen de hazen te ‘rammelen’: een keihard gevecht op de achterpoten. Verkerk filmt de rammelaars in slow-motion, als goedgetrainde, snoeiharde boksers.

Daarbij vergeleken zijn de paringsrituelen van de stekelbaars of het ontpoppen van het pimpernelblauwtje toch wat minder interessant. Wie regelmatig natuurdocumentaires kijkt, heeft niet het gevoel iets nieuws te zien. De voice-over, die de reis van de stekelbaars als een heldhaftige strijd probeert neer te zetten, verandert daar niets aan.

Het is een beetje hinderlijk dat Verkerk van iedere verhaallijn een strijd probeert te maken: de stekelaars zwemt tegen de stroom in, het pimpernelblauwtje "zal niet rusten voordat…" De voice-over is op het ene moment te schools, op het andere moment iets te gezwollen. Wordt de haas nou echt indrukwekkender als je hem "de Cheetah van de polder" noemt?

Holland, natuur in de delta is gemaakt met steun van de grote natuurorganisaties, het Wereld Natuur Fonds, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer, en moet natuurlijk ook een educatief doel dienen. Er is een heel lespakket samengesteld. Alleen daarom wil je de film die voice-over wel vergeven.

Toch is het jammer. Voice-over, locatiekeuze (heel Nederland), thema (het water) en tijdsbestek (Van Houten vertelt op zeker moment zelfs over de tropische bossen die hier duizenden jaren geleden stonden) zijn zó breed, dat de uitleg nooit verder dan de oppervlakte gaat. In het meer gefocuste De Nieuwe Wildernis leerde je af en toe echt iets nieuws.

Maar goed, Holland, natuur in de delta is natuurlijk in de eerste plaats gemaakt om je aan te vergapen. Zoveel indruk als De Nieuwe Wildernis maakt de film niet meer, maar er zijn gelukkig genoeg fraaie scènes: de trage, indrukwekkend snoekbaars,  de onontwarbare kluwen ringslangen en - veruit het spannendste moment - de ooievaar en het haasje.

​Producent Tom Okkerse kondigde eerder al aan dat het derde en afsluitende deel van de documentaire-trilogie eind 2017 zal verschijnen: Waddenland: Living on the Edge. Holland, Natuur in de Delta gaat in première op het Nederlands Film Festival in de nieuwe Cinemec bioscoop in Utrecht. Dat wordt dus toch even binnen zitten voor al dat natuurschoon.

Te zien in 148 zalen