Scenarioschrijver/regisseur J.C. Chandor had vier jaar terug een ijzersterk speelfilmdebuut met het door hem geschreven en geregisseerde Margin Call.

Hij kreeg een Oscarnominatie voor het script van deze kantoorthriller over het begin van de financiële crisis. In 2013 maakte hij All is Lost, een spannend drama dat niet meer behelsde dan solozeiler Robert Redford op zijn lekkende boot.

Chandor weet dus prima hoe hij spanning moet opbouwen, zelfs wanneer hij weinig meer dan een kantoor (Margin Call) of een zeilboot met één opvarende (All is Lost) tot zijn beschikking heeft. In A Most Violent Year pakt hij het grootschaliger aan: meer personages, meer locaties en het meest gewelddadige jaar uit de recente geschiedenis van New York als uitgangspunt.

Dat jaar is 1981 en er werden toen meer moorden dan ooit gepleegd in New York. Tegen deze achtergrond maken we kennis met Abel Morales (Oscar Isaac), een geslaagde zakenman die stookolie verkoopt in New Jersey, aan de overkant van New York. Maar verkoopt hij alleen olie of is het een dekmantel voor onfrisse zaakjes, zoals de vuilverwerking uit The Sopranos, ook uit New Jersey?

Met zijn dure beige mantel en zijn zorgvuldig gekapte haren doet Abel in elk geval denken aan een gangster – ook omdat hij associaties oproept met Al Pacino ten tijde van The Godfather Part II.

Maar immigrant Morales probeert juist ‘het meest rechte pad’ te bewandelen, zoals hij zegt. Dat wordt hem flink lastig gemaakt door intimidatiepogingen van gangsters die zijn olietrucks overvallen. Moet hij zijn chauffeurs bewapenen, ook al is dat illegaal, of niet?

Zijn vrouw Anna (Jessica Chastain) vindt hem als dochter van een gangster een mietje: wanneer ze een hert aanrijden geeft zij het beest een genadeschot omdat hij het niet over zijn hart kan verkrijgen. Ondertussen staat het water Abel aan de lippen, niet alleen door de intimidatie van gangsters maar ook door een onderzoek van het OM naar fraude binnen zijn bedrijf. Wanneer een bank een lening weigert te verstrekken is de maat vol.

De trailer van A Most Violent Year suggereert veel actie, maar de spanning wordt juist heel zorgvuldig opgebouwd in A Most Violent Year. Misschien wel iets te zorgvuldig: het gebrek aan informatie werkt eerst intrigerend maar gaat later irriteren.

Chandor wist in zijn vorige films met minder middelen meer spanning op te bouwen. Dat maakt dat deze trage thriller toch een tikje tegenvalt.

In 25 zalen te zien.