"We willen hiermee een boodschap overbrengen aan ons publiek", vertelt Marta Pallarès van het festival dat plaatsvindt in Barcelona en al jaren bekendstaat als heel divers qua genre, etniciteit en gender.

Volgens Pallarès is het fiftyfiftyquotum een logisch gevolg van de organische groei aan goede vrouwelijke headliners op haar festival. Ze vindt het daarnaast een ethische verplichting in deze moderne tijd.

"We vinden het belangrijk om een voorbeeldfunctie te vervullen. Vrouwen werden in de kunstsector stelselmatig over het hoofd gezien. Jonge meiden die nu op ons festival komen, denken: hé, daar kan ik ooit ook staan. Bovendien komen er van over de hele wereld duizend journalisten naar Barcelona. De impact zal dus internationaal ook groot zijn."

Singer-songwriter Aafke Romeijn juicht de stap van Primavera Sound toe. Ze maakt zichzelf al jaren, hard voor meer diversiteit op festivals, onder meer op Europees niveau via BAM!, de beroepsvereniging voor auteur-muzikanten.

Ze kan zich haar eerste Lowlands nog goed herinneren. Het was in 2003 nog met een lampje speuren naar vrouwen op het podium.

Solange is een van de vrouwelijke acts op Primavera Sound dat van 30 mei tot en met 1 juni plaatsvindt in Barcelona. (Foto: ANP)

“Rockmuziek was sowieso een mannenwereld. Als vrouw was je altijd een bijzonderheid of een soort circusartiest. Ik had zelf een gitaarband en waar bij andere acts op de aankondigingsposter het genre vermeld werd, stond er bij ons 'meidengroep'."

Festivals bleven lang een witte-mannen-met gitarenfeestje. Zowel voor als op het podium. Maar in de afgelopen decennia is dat veranderd.

"De botte bijl is nu simpelweg nodig", zegt Romeijn stellig. "Maar uiteindelijk zijn quota slechts een aanzet tot bewustwording. Het draait om zichtbaarheid en gewenning. De festivalcultuur is een afspiegeling van de samenleving, waarin seksisme en racisme eveneens obstakels zijn."

Volgens de muzikante hoeven ethische motieven daarbij niet eens leidend te zijn.

"Uit commercieel oogpunt is het ook interessant om breed te programmeren. Er is immers vraag naar vanuit de samenleving. Een Australisch onderzoek wees onlangs uit dat een meer diverse line-up op festivals financieel uiteindelijk lucratiever bleek. Het mes snijdt dus aan twee kanten."

Robert Meijerink is onder meer programmeur van Eurosonic. Hij is het met Romeijn eens dat de omslag vooral gemaakt moet worden door bewustwording.

"We hebben drie jaar geleden met een aantal festivals de handen ineengeslagen om meer diversiteit op de podia te krijgen", vertelt de Nijmegenaar. "Maar er is nog een lange weg te gaan. Het Reading Festival programmeert bijvoorbeeld nog steeds maar 3 procent vrouwelijke acts."

Beyoncé was in 2018 de eerste Afro-Amerikaanse, vrouwelijke headliner van Coachella, een van de grootste festivals ter wereld. (Foto: AFP)

Volgens de programmeur is er nu een generatie opgestaan die een verandering wil en daar ook hard aan werkt. Hij denkt daarbij dat het fiftyfiftyquotum van Primavera Sound niet een heilig middel is.

"Puur veel vrouwelijke acts boeken omdat het moet, is geen goede zaak. Het gaat erom wat het doel is en wat je ermee wil bereiken. De voorbeeldfunctie van Primavera Sound gaat natuurlijk vast gevolg krijgen, maar uiteindelijk draait het om de bewustwording dat het anders moet en kan."

Romeijn denkt ook dat vooral de programmeurs het eenzijdige beeld op festivals kunnen veranderen.

"Ik vind niet dat festivalboekers iets móéten. Het is veel interessanter voor hen om te bedenken wat ze uiteindelijk willen. De ogen moeten geopend worden. We leven immers in een inclusieve maatschappij, waarbij geen enkel gender of ras ondergeschoven hoeft te worden."