Om maar meteen met de deur in huis te vallen: voor het gezondste brood kies je het beste voor volkorenbrood. Dat zegt Jenneke van Elderen van het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC), het kennis- en adviescentrum voor de bakkerijbranche. "Dat is gemaakt van de hele graankorrel, waardoor uiteindelijk alle voedingsstoffen uit die graankorrel in het brood komen."

"Brood heeft vier basisingrediënten: meel of bloem, water, een rijsmiddel als gist of desem, en zout", somt Van Elderen op. "Gebruik je enkel volkorenmeel, dan heb je een volkorenbrood. Gebruik je enkel bloem, dan krijg je witbrood. Bruin is een mengsel van beide."

Witbrood is van alle broodsoorten de minst gezonde keuze. "De vezels zijn bij dit brood uit het meel gezeefd en er blijft alleen bloem over", legt Esther van Ruijven, kinderdiëtist en medepraktijkeigenaar van voedingsadviesbureau Voeding In Evenwicht, uit. "Hierdoor bevat witbrood minder vezels en ook minder van een aantal vitamines en mineralen."

Toch hoef je witbrood niet helemaal links te laten liggen. "In de basis is het advies om te kiezen voor volkoren, maar af en toe witbrood kan prima voor de afwisseling", stelt Van Elderen. "Tegelijkertijd is het goed om te weten dat een sneetje witbrood altijd nog meer vezels bevat dan bijvoorbeeld een rijstwafel of een cracker."

De uitspraak 'hoe donkerder, hoe gezonder' is volgens Van Elderen een van de grootste misverstanden over brood. "De kleur zegt namelijk niks over de gezondheid, dat doen juist de ingrediënten. Kijk of een brood gemaakt is van volkorenmeel of bloem, of dat het een mengsel is van beide."

"De officiële broodnaam helpt je ook makkelijker kiezen. Kies je bijvoorbeeld brood met als naam volkoren speltbrood, dan weet je dat het een volkorenbrood is gemaakt van speltgraankorrels."

Hoe zit het dan met die donkere kleur? "Dat komt door het ingrediënt moutmeel. Dat voegen bakkers toe om een zoetachtige smaak aan brood te geven", verklaart Van Elderen. "Het is dus een smaakmaker, maar het geeft tegelijkertijd ook die bruine kleur aan brood."

"In Nederland is er veel wet- en regelgeving voor brood", weet Van Elderen. "Hierdoor weet je als consument altijd met zekerheid wat je koopt. Een van de regels is dat volkorenbrood van 100 procent volkorenmeel gemaakt moet zijn. Daarnaast zijn bakkers en supermarkten verplicht om die naamgeving er duidelijk op te zetten."

In andere landen is dat volgens Van Elderen niet het geval. "Daar mag je een brood bijvoorbeeld ook volkoren noemen als het deels volkorenmeel is en deels bloem."

Kijk altijd goed op de ingrediëntendeclaratie, tipt Van Ruijven. "Hier geldt dat van het eerstgenoemde ingrediënt het meest in het brood zit. De hoeveelheid neemt af naarmate een ingrediënt verder naar achteren in de ingrediëntendeclaratie staat. Staat er dus eerst tarwebloem en dan tarwemeel, dan bevat het meer bloem en is het brood dus 'witter'."

57 procent van de Nederlanders eet het liefst volkorenbrood, blijkt uit recent onderzoek van het NBC. Ook zijn we steeds vaker positief over (volkoren)brood. "Mensen zien brood als een smaakvol, gezond, voedzaam en betaalbaar product en onderdeel van hun dagelijks leven", vertelt Van Elderen.

Dat brood voorheen een slecht(er) imago had, is volgens haar ook onterecht. "Brood bevat inderdaad koolhydraten, maar die heb je gewoon nodig voor energie en om de dag door te komen."

"Het mooie aan brood is dat je een heel pallet aan voedingsstoffen binnenkrijgt. Dus niet alleen die koolhydraten, maar ook veel vezels en eiwitten. Dat maakt brood tot een mooi voedzaam pakket, in tegenstelling tot andere producten. Met drie sneetjes volkorenbrood per dag heb je de gezondheidsvoordelen ervan al te pakken."