Nederlanders drinken gemiddeld 7 liter pure alcohol per jaar, zo blijkt uit cijfers van het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP. Bijna de helft hiervan komt voor rekening van de consumptie van bier (goed voor 3,4 liter pure alcohol per persoon per jaar, oftewel 272 vaasjes van 250 milliliter). Wijn staat met 2,5 liter pure alcohol op de tweede plek (ruim 208 standaard wijnglazen van 100 milliliter).

Het percentage mensen dat niet drinkt of zich daarbij aan het advies van de Gezondheidsraad houdt, steeg in 2020 naar 44,4 procent. Dat is 7 procent meer dan in 2014, weet Eva Ehrlich van het Trimbos-instituut. Merel Braakman, medeoprichter van het online platform No Wine Today dat mensen helpt om minder te leren drinken, voegt daaraan toe dat steeds meer mensen bewuster omgaan met alcohol. Ook het aantal mensen dat hun alcoholgebruik een maand of langer op pauze zet, neemt toe. Een tijdje geen alcohol drinken kan op zowel lichaam als geest een positieve uitwerking hebben.

"Als je een maand niet drinkt, heeft dat allerlei voordelen voor je lijf", zegt Ehrlich. "Ten eerste wordt de kwaliteit van je slaap beter. Na een drankje val je wellicht sneller in slaap, maar je slaapt door alcohol minder diep. Goed slapen versterkt je immuunsysteem, waardoor je lichaam minder vatbaar is voor indringers van buitenaf. Door een tijd geen alcohol te drinken komen je maag en je spijsvertering tot rust en herstelt de bloeddruk zich."

Daarnaast heeft natuurlijk je lever baat bij een aantal weken geen alcohol. De lever is vaak het eerste orgaan waar mensen aan denken in combinatie met alcohol, maar alcohol heeft op alle organen in je lichaam een negatieve uitwerking.

Ook op je uiterlijk heeft een alcoholbreak vaak positief effect. "Door een tijd niet te drinken gaat je huid meer stralen. Alcohol onttrekt vocht uit het lichaam waardoor rimpeltjes zichtbaarder kunnen worden", vertelt Ehrlich. Ook couperose (kleine, zichtbare rode bloedvaatjes in je gezicht) kan door de verhoogde bloeddoorstroming beter zichtbaar worden en kan door een alcoholstop tot bedaren komen.

Bovendien bevat alcohol veel calorieën en is het een dikmaker. Braakman ging bewuster met alcohol om na een drankpauze op advies van haar personal trainer om buikvet kwijt te raken 32 procent van de deelnemers aan IkPas, een initiatief waarbij deelnemers een maand geen alcohol drinken, valt af, vertelt Ehrlich. Ook geeft 63 procent aan zich mentaal fitter te voelen. 95 procent van de deelnemers van No Wine Today geeft aan daarna bewuster met alcohol om te gaan, voegt Braakman toe.

Vooral dat mentaal fitter zijn, is iets wat ervaringsdeskundige Braakman herkent bij zichzelf en andere bezoekers van No Wine Today. "Na een poosje helemaal niets drinken, werd mij veel duidelijker wat mijn doelen zijn en kreeg ik de to do's op mijn ambitielijst ineens wél gedaan. Ik ging meer over mezelf nadenken en zette mezelf eindelijk eens op de eerste plek. Een gezellig wijntje drinken en het herstellen daarvan kost tijd en kan afleiden van wat je echt wil in het leven. Door een alcoholbreak krijg je inzicht in je gewoontes en leer je jezelf beter kennen."

Ehrlich ziet dit ook. "Bij de Alcohol Infolijn krijgen we vaak te horen dat mensen alcohol drinken zonder erbij na te denken. Door een maand niet te drinken worden mensen zich bewuster van hun drinkgedrag. Bovendien combineren veel mensen een alcoholvrije maand met meer beweging en aandacht voor gezonde voeding. Zo vergroot het gevoel dat je lekker in je vel zit zichzelf."

Alcohol heeft invloed op de hersenfuncties en al na één of twee glazen werken de hersenen minder goed. Als je stopt met drinken, kun je merken dat je meer overzicht hebt en daadkrachtiger bent. Het effect van niet drinken is voor iedereen anders, maar je hoeft geen probleemdrinker te zijn om de voordelen te merken. Ook bij de gelegenheidsdrinker kunnen al deze positieve effecten zich voordoen, stelt zowel Ehrlich als Braakman.