Wie regelmatig kookt, heeft ongetwijfeld tal van smaakverrijkers, zoals mosterd en tahin, in huis die werkloos in de kast staan. Zonde, vindt Severine Meijer, horecadocent en privékok. "Je kunt ze gebruiken voor talloze andere gerechten dan waarvoor je ze in eerste instantie hebt aangeschaft."

Tegenwoordig wordt er in de keuken veel gewerkt met natuurlijke producten die de smaak van een gerecht versterken of verrijken. "Vaak heb je al veel smaakmakers in huis", zegt Meijer. "Daar valt volop mee te experimenteren. En te combineren, want er is veel meer mogelijk dan je denkt."

Neem bijvoorbeeld mierikswortel. Het smaakte perfect bij de rode biet en gerookte zalm bij het kerstdiner, maar het potje staat nu in de deur van de koelkast, naast andere potjes en flesjes die er nog langer staan.

"Mierikswortel smaakt goed bij vlees en vis, maar is ook heerlijk in een puree van bijvoorbeeld pastinaak of aardappel", vertelt Meijer. "Of pittig en fris in een stamppot van andijvie of boerenkool."

Smaakmakers

  • Sambal: in pasta putanesca in plaats van rode peper
  • Sojasaus: in een vinaigrette met limoen en sesamolie door een oosterse groentesalade
  • Citroen: als vervanger van azijn in dressing en eigengemaakte mayonaise
  • Ketchup: in de tomatensoep wanneer deze net een tikje te zuur is

Mosterd bewaren voor op je kroket of bij een blokje kaas kan altijd, maar het past bij veel meer gerechten. "Bij of in een burger van paddenstoelen bijvoorbeeld", noemt Meijer. "Of als mosterd-yoghurtdip voor bij groenten zoals wortel of komkommer."

Ook Parmezaanse kaas is een enorme smaakversterker. "Het heeft veel umami en doet het goed in vegetarische gerechten", vertelt Meijer. "Risotto is een klassiek voorbeeld, maar ook op groenten zoals knolselderij en biet - die iets zoets hebben - is het lekker om er iets hartigs tegenover te zetten."

Geen kant-en-klare kruidenmengsels meer

Hetzelfde geldt voor kruiden en specerijen. Vaak staat meer dan de helft van de potjes onder een dun laagje stof in het keukenkastje. "We zijn gewend om kant-en-klare mengsels, voor curry en pasta bijvoorbeeld, te kopen", aldus Meijer. "Maar je kunt heel makkelijk je eigen kruidenmengsels maken die je dan in een apart potje bewaart."

Maak eenvoudig je eigen currymengsel:

  • 2 el korianderzaad
  • 1 el komijnzaad
  • 2 tl zwarte peperkorrels
  • 2 tl mosterdzaad
  • 2 stuks kruidnagels
  • 3 gedroogde chilipepers, verkruimeld
  • 1 tl fenegriekzaad
  • 1 tl kurkumapoeder

Met tomatenketchup maak je snel een eigen 'kruidenrub' om vlees of vis mee in te smeren. "Hiervoor neem je bijvoorbeeld zout, suiker, komijn, peper, paprikapoeder en een paar eetlepels tomatenketchup", legt Meijer uit. "Meng alles en laat het vlees, bijvoorbeeld pulled pork, zeker twaalf uur marineren. Ook heel geschikt voor jackfruit overigens, die hoef je maar een paar uur te marineren."

Met tahin, vooral bekend van de hummus en baba ganoush, kun je eveneens prima vlees of vis marineren, weet Meijer. "En is overigens ook lekker in een dressing van yoghurt met citroen en munt of peterselie, voor bij een salade."

Het is volgens Meijer hoe dan ook goed om je kruiden en specerijen regelmatig op te maken en te verversen, aangezien ze aan smaak verliezen in de loop der tijd. "Koop daarom niet te grote hoeveelheden in een keer", adviseert ze. "Hoewel dat wel verleidelijk is omdat het relatief goedkoper is."