Net als 8,6 miljoen anderen kregen de bijna 200.000 verzuimers in januari van dit jaar een brief waarin ze uitgenodigd werden belastingaangifte te doen. Maar ze deden dat niet voor 1 mei. Vorig jaar bestond deze groep nog uit ruim 100.000 mensen.

In mei kregen de verzuimers in eerste instantie een vriendelijke herinneringsbrief. Deze maand volgt op een iets minder vriendelijke toon een aanmaning. De Belastingdienst benadert de groep niet alleen per post, maar ook per sms en met telefoontjes. Van ruim de helft van de verzuimers heeft de fiscus een telefoonnummer.

"Twee derde van de mensen die we sms'ten bleek op 10 juli toch een belastingaangifte te hebben ingediend", vertelt Cobben. "Dat is best een goede score. Maar het liefst willen we dat die andere groep ook alsnog over de brug komt."

"Of het door onwil komt of dat het mensen niet is gelukt aangifte te doen, is lastig te bepalen", zegt Steef Cobben, manager inkomensheffingen bij de Belastingdienst. "Mogelijk zijn ze het vergeten, begrepen mensen het aangifteprogramma niet, lagen ze in scheiding of waren ze maanden op reis."

Sommige verzuimers hebben geen aangifte gedaan omdat ze financieel krap bij kas zaten, zeiden ze aan de telefoon tegen de Belastingdienst. "Ze zagen in het aangifteprogramma dat ze extra belasting zouden moeten betalen en besloten daarom de aangifte niet in te dienen", zegt Cobben.

In sommige gevallen kan de Belastingdienst verzuimers uit de brand helpen. "Soms kunnen we hulp bieden op een belastingkantoor of bij een steunpunt van de gemeente."

Voor de groep die eind augustus ook na een aanmaning nog geen aangifte heeft gedaan, volgt een belastingaanslag en een boete. De Belastingdienst schat dan het inkomen over 2022, berekent hoeveel belasting waarschijnlijk betaald moet worden en legt een aanslag op. Daarbij zit dan een verzuimboete van 385 euro.

Mensen die al vaker geen aangifte hebben ingediend, kunnen een hogere boete verwachten. Bij vijf jaar is de boete zelfs 5.500 euro. Cobben: "Je kunt je het bijna niet voorstellen, maar die mensen zijn er toch."

De tienduizenden telefoontjes en sms'jes naar verzuimers kosten veel tijd en werk, vertelt Cobben. "Maar we doen dat toch omdat we hopen dat dit nu en in de komende jaren tot een belastingaangifte leidt. Want inkomsten schatten is ook veel werk. Mensen kunnen op de schatting reageren en bezwaar maken of een verzoek tot aanpassing doen."

De Belastingdienst kijkt gezien het grote aantal verzuimers ook naar zijn eigen beleid. "Waren onze uitnodigingsbrieven duidelijk genoeg? Hebben we mensen tijdens de aangifteperiode wel voldoende geïnformeerd via bijvoorbeeld spotjes op radio en televisie? Was het duidelijk hoe je uitstel kon aanvragen? We vragen tijdens de telefoontjes met verzuimers of ze er wel goed van op de hoogte waren dat ze belastingaangifte moesten doen."

In de afgelopen maanden bleek dat veel deurwaarders worstelen met een trend waarbij burgers zich 'autonoom' noemen. Daarbij weigeren mensen belastingen of andere rekeningen te voldoen.

"Of dat ook een oorzaak is voor de toename van niet-ingediende aangiften, merken we niet", zegt Cobben. "Het heeft in ieder geval geen zin om je aangifte niet in te dienen. Of je dat nou doet of niet, uiteindelijk moet je toch belasting betalen."