De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid werkt aan een wetsvoorstel dat het concurrentiebeding aan banden legt. Dat verbod bepaalt dat personeel na het einde van de arbeidsovereenkomst niet bij een concurrerend bedrijf mag gaan werken.

Een werknemer die bedrijfsgeheimen kent, kan veel schade aanrichten bij een oud-werkgever. Maar bedrijven gebruiken het concurrentiebeding ook om personeel aan zich te binden en dat is niet de bedoeling. "We zien nu dat er in contracten steeds vaker standaard een concurrentiebeding staat, terwijl daar geen goede reden voor is", zegt Van Gennip.

Waar het nu nog regelmatig fout gaat, is dat werkgevers geen zwaarwegend bedrijfsbelang kunnen aantonen. Het gaat bijvoorbeeld om cv-installateurs die geen echte bedrijfsgeheimen kennen, maar toch niet mogen overstappen naar een concurrent. "Werkgevers willen niet dat ze naar de concurrent gaan, simpelweg omdat ze dit soort personeel niet goed kunnen vervangen. Maar daar is het concurrentiebeding niet voor bedoeld", zegt arbeidsrechtadvocaat Pascal Besselink van juridisch dienstverlener DAS.

In de wet komt onder meer te staan hoelang zo'n clausule mag gelden. Ook moet de werkgever duidelijk maken waar de bepaling precies voor geldt en welk "zwaarwichtig bedrijfsbelang" ermee is gediend. En er moet een vergoeding voor het vertrekkende personeel tegenover staan: een bepaald percentage van het laatstverdiende salaris.

In het buitenland is dat volgens Besselink veel gebruikelijker. Daar krijgt vertrekkende werknemers tussen de 30 en 50 procent van hun salaris, zolang ze niet bij de concurrent aankloppen.

Van Gennip haalt onderzoek van Panteia aan waaruit blijkt dat een op de drie werkgevers in Nederland een concurrentiebeding hanteert. Meestal staat dat standaard, maar vaak zonder goede reden in een arbeidscontract. Naar schatting 3,1 miljoen werkenden in Nederland zijn gebonden aan zo'n clausule die hen er mogelijk van weerhoudt een andere baan te zoeken.

Hoelang een concurrentiebeding precies mag gelden, zal per situatie verschillen. Maar op basis van rechterlijke uitspraken kan Van Gennip wel stellen "dat alles boven een jaar disproportioneel is". Afhankelijk van het soort bedrijf en de zwaarte van de functie kan dat ook een half jaar zijn.

De nieuwe regels gaan gelden voor werknemers in Nederland, ook als zij voor een buitenlands bedrijf werken. Van Gennip gaat ervan uit dat werkgevers, als de wet eenmaal van kracht is, ook bestaande vaste contracten daarop zullen aanpassen.