Als het wetsvoorstel door de Eerste Kamer komt, is het volgend studiejaar gedaan met het gehekelde leenstelsel. De basisbeurs komt terug. Dit betekent dat studenten maandelijks 110 euro krijgen als zij nog thuis wonen en 275 euro als zij op zichzelf wonen. Dit moet de financiële drempel om te gaan studeren verlagen.

De pechgeneratie ontvangt een compensatie van 1.400 euro. Het gaat om studenten die onder het huidige leenstelsel hebben gestudeerd en dus geen basisbeurs hebben gekregen.

De stemming in de Eerste Kamer zal niet heel spannend worden, zegt Yasmin Ait Abderrahman, voorzitter van FNV Young & United. De verwachting is dat de meerderheid van de Eerste Kamer dinsdag voor het wetsvoorstel stemt.

Dat is ook wel nodig als studenten de basisbeurs nog voor september moeten kunnen aanvragen. Als de wet niet wordt aangenomen, moet onderwijsminister Robbert Dijkgraaf weer terug naar de tekentafel. De kans dat de beurs dan nog voor het komende studiejaar wordt ingevoerd, wordt dan een stuk kleiner.

"Wij zijn blij dat de basisbeurs terugkomt. Dat is voor ons echt een overwinning", zegt Ait Abderrahman. Tegelijkertijd heeft de jongerenvakbond veel bezwaren. "Wij vinden de beurs niet toereikend. Studenten zullen nog steeds een torenhoge schuld opbouwen."

De compensatie voor de pechgeneratie noemt de voorzitter een druppel op een gloeiende plaat. "Mensen die tot die groep behoren zijn daar echt heel boos over. Toch lijkt het er niet op dat de bedragen nog verhoogd zullen worden. Maar we blijven ons ervoor inzetten."

Dan is er ook nog een groep die tussen wal en schip valt. De nieuwe basisbeurs geldt namelijk alleen voor studenten die minder dan vier jaar hebben gestudeerd. "Ieder jaar dat je al hebt gestudeerd voordat de basisbeurs weer ingaat, verkort het recht op de basisbeurs met een jaar", vertelt rechtenstudent Marieke Schunselaar.

Als je nu al twee jaar hebt gestudeerd, heb je vervolgens nog twee jaar een basisbeurs. "Studenten die al langer dan vier jaar studeren, krijgen zelfs helemaal geen basisbeurs. Dat is niet eerlijk", vindt ze.

Studenten die in de afgelopen jaren hebben gestudeerd, hebben vanwege het leenstelsel vaak meer moeten werken om rond te komen. Dat leidt in veel gevallen tot een langere studietijd. "Daarnaast hadden wij te maken met corona", benadrukt Schunselaar. "Veel studenten hadden tijdens de coronapandemie meer moeite met de studie. Ook ik studeer wat langer, omdat ik toen moest omschakelen naar online."

Daarom zou het volgens Schunselaar al heel erg helpen als huidige studenten aanspraak kunnen maken op een basisbeurs met dezelfde looptijd als toekomstige studenten. "Of als de pechgeneratie redelijk gecompenseerd zou worden."

Schunselaar heeft een petitie opgezet, waarmee zij pleit voor aanpassingen in het wetsvoorstel. Dat zal voor de stemming van dinsdag waarschijnlijk niet meer gebeuren, omdat de minister heeft gezegd dat dit niet is begroot. "Maar misschien dat een nieuwe coalitie hier anders over denkt."