
Vakbonden blaffen wel, maar bijten niet voor hogere lonen
Momenteel wordt alleen gestaakt bij wat kleine bedrijven. De werknemers van de Limburgse autofabriek Nedcar in Born hebben vrijdag het werk hervat. Eerder deze week legden zij het werk neer om hun eisen voor een beter sociaal plan kracht bij zetten. Er dreigen namelijk duizenden mensen ontslagen te worden bij Nedcar, en de bonden willen goede afspraken over hun vertrekregeling.
Vakbonden blijven nog steeds volharden in harde looneisen, die kunnen oplopen tot wel 14,3 procent. Ze eisen dat werknemers gecompenseerd worden, omdat veel mensen aan koopkracht hebben verloren. De lonen kunnen ook flink omhoog, aangezien veel bedrijven winst maken, vinden FNV en CNV.
Maar een zogenaamde 'hete lente' blijft uit. In Duitsland lag het trein- en vliegverkeer meerdere keren plat. En het Duitse spoorwegpersoneel legt zondagavond opnieuw het werk neer, voor vijftig uur. Zo'n massale staking is in ons land dit jaar nog niet voorgekomen. Sterker nog: bij zowel de staking in het streekvervoer als die bij Albert Heijn deden niet alle werknemers mee. De animo is er dus niet bij al het personeel.
Er wordt wel veel gedreigd vanuit de vakbonden, en er zijn ook wel acties, maar toch wordt uiteindelijk steeds weer verder onderhandeld. Dat gebeurde bijvoorbeeld in het streekvervoer, waar de stakingen veel onvrede bij reizigers veroorzaakten. En bij Albert Heijn werd elf dagen gestaakt in verschillende distributiecentra. Daarna besloten de partijen weer om tafel te gaan en was er binnen anderhalve dag een akkoord over een loonsverhoging van 10 procent.
'We hebben in ons land cultuur van onderhandelen'
Uit cijfers van statistiekbureau CBS blijkt dat we in Nederland niet massaal de boel platleggen. In het afgelopen jaar werd in totaal 33 keer gestaakt. In 2021 waren er 22 stakingen. Vorig jaar waren wel minder werknemers betrokken bij die stakingen, waardoor er ook minder werkdagen verloren gingen: 39.000 in 2022, tegenover 59.000 in 2021.
"Het klimaat is harder", zegt een woordvoerder van werkgeversvereniging AWVN. "Maar we hebben in ons land toch een cultuur van onderhandelen. Partijen kijken altijd per sector of bedrijf wat er mogelijk is. Van een stakingsgolf is geen sprake."
Genoeg nieuwe cao's zonder stakingen
Er worden dan ook genoeg cao's afgesloten zonder acties en stakingen. Zo kregen de kappers er 9 procent meer loon bij zonder dat er ook maar een uur actie is gevoerd. Eerder deze week riepen de vakbonden nog op tot acties bij Philips. Nog geen dag later werden die opgeschort. En inmiddels ligt er een nieuwe cao.
De loonstijgingen waren daarnaast historisch hoog de laatste maanden. De teller staat dit jaar op gemiddeld bijna 6,6 procent.
NUjij: Uitgelichte reacties