De hypotheekrente is in het afgelopen jaar hard gestegen, van ruim 1 procent naar ruim 4 procent. De inkomens konden dat tempo niet bijbenen. Mensen die al eerder een huis kochten en doorstromen op de woningmarkt zijn vaak beter af, meldt de bank.

ING berekende dat mensen die eind 2022 hun eerste huis kochten gemiddeld 32,9 procent van hun besteedbaar inkomen kwijt waren aan hypotheeklasten. Dat was een jaar eerder nog 27 procent, wat ook al boven het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar lag.

Volgens ramingen van ING-onderzoekers zijn de maandlasten van starters die aan het einde van 2022 een hypotheek afsloten gemiddeld 300 euro hoger dan die van starters die een jaar eerder een hypotheek afsloten.

In die tussenliggende periode verhoogden centrale banken hun rentes om de inflatie weer omlaag te krijgen, terwijl de rentes in de voorgaande jaren juist ongekend laag waren. De Europese Centrale Bank verhoogde haar rentetarief donderdag ook weer, van 2,5 procent naar 3 procent. Uiteindelijk zorgt een hogere ECB-rente - soms met enige vertraging - ook voor hogere rentetarieven voor sparen en lenen.

Huizenbezitters die een nieuw huis kopen zijn beter af, doordat ze de rente van hun oude hypotheek vaak kunnen meenemen als ze doorstromen.

Als hun hypotheek minder dan tien jaar geleden is afgesloten, is de kans groot dat hun rente lager ligt dan de huidige. Sinds 2013 was de gemiddelde hypotheekrente namelijk niet zo hoog als nu.

Koopwoningen worden in de loop van dit jaar wel weer wat betaalbaarder voor starters, verwacht ING. Dat komt aan de ene kant doordat de huizenprijzen dalen. Daarnaast hebben Nederlanders in de loop van het jaar gemiddeld weer wat meer te besteden als hun lonen zijn gestegen.