
Gevreesde recessie in Nederland blijft uit: 'We hoeven niet te somberen'
In de afgelopen maanden werd veel gevreesd voor een recessie, wat erop zou duiden dat bedrijven en consumenten voor een langere periode minder verdienen. Want de economie kromp in het derde kwartaal van 2022 nog met 0,2 procent en de inflatie liep in de herfst nog op tot boven de 10 procent.
"Nederlanders werden daar toch onzeker van. Dat door de 0,6 procent groei in het laatste kwartaal de recessie nu is afgewend, helpt tegen die onzekerheid", zegt Van Mulligen. Volgens hem droegen veel zaken bij aan het mooie groeicijfer. "De bouw, de export en consumentenbestedingen", somt de hoofdeconoom op.
"We leken zelfs iets minder te sparen en dus ook extra uit te geven." Vooral in december was dat te zien. Alleen al in die maand al gaven consumenten 9,9 procent meer uit dan een jaar eerder. "En dat is gecorrigeerd voor inflatie." De econoom denkt dat koopkrachtsteunmaatregelen en energiecompensatie van de overheid "ongetwijfeld hebben geholpen".
Economische groei (in % ten opzichte van vorig kwartaal)
Twee sterke jaren op rij
"We hoeven niet te somberen", zegt Van Mulligen. Over heel 2022 groeide de economie namelijk met 4,5 procent. Nadat die in 2021 al met 4,9 procent was gegroeid. "Twee jaar op rij zo'n sterke groei, dat zie je niet vaak." Het zijn dan ook de hoogste cijfers sinds de eeuwwisseling.
De econoom wijst er ook op dat het Nederlandse groeicijfer van 0,6 procent een stuk positiever is dan de 0,1 procent groei in België en Frankrijk en de krimp van 0,2 procent in Duitsland.
Inflatie blijft nog even hoog
De extra bestedingen en extra vraag zullen de inflatie mogelijk wel hoger houden. Van Mulligen: "Want het klassieke economische idee is dat je een recessie moet accepteren om de inflatie te verlagen. Afnemende vraag zorgt namelijk voor minder druk op de prijzen. Maar de inflatie zal door het indirecte effect van hogere energieprijzen voorlopig nog wel even hoog blijven."
De inflatie was in januari 2023 al 7,6 procent. Het percentage is een stuk lager dan in de laatste maanden van 2022, maar nog steeds bijzonder hoog.
Gunstige arbeidsmarkt geeft vertrouwen
De Nederlandsche Bank (DNB) voorspelde onlangs een economische groei van 0,8 procent in 2023. De centrale bank verwacht een stabilisering van de economie, ondersteund door overheidsbeleid om huishoudens te compenseren voor hoge energieprijzen.
Of de angst voor economische krimp helemaal van tafel is? "De grootste angst is wel voorbij, maar een ongeluk zit in een klein hoekje. Wat vertrouwen geeft, is dat de arbeidsmarkt er erg goed voor staat", doelt Van Mulligen op de krapte en lage werkloosheid.
Kaag: 'Uitblijven recessie is geruststellend'
Minister van Financiën Sigrid Kaag noemt de groeicijfers in een reactie "geruststellend". Dat Nederland wat beter scoort dan buurlanden, is volgens haar te danken aan het kabinetsbeleid. "Daar ontleen ik uit dat de overheid ook een steentje heeft bijgedragen."
Er is "niet alleen maar zonneschijn" merkt Kaag op. "De inflatie blijft hoog en de rente is gestegen", noemt ze als voorbeeld. "We moeten nu goed gaan nadenken over het afbouwen van de steunmaatregelen", doelt ze koopkrachtsteun en het prijsplafond voor gas en elektra.
NUjij: Uitgelichte reacties