"Sinds het midden van de jaren negentig worden werkdruk en daaraan gerelateerde klachten, zoals burn-outsymptomen, al gemeten", zegt Toon Taris, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit Utrecht, tegen NU.nl. "De afgelopen 25 jaar zijn die klachten en de werkdruk beetje bij beetje toegenomen. Even vijf minuten naar buiten voor een sigaret of een praatje bij de koffieautomaat zit er bijna niet meer in."

In 2021 hadden bijna 1,3 miljoen werknemers in ons land burn-outklachten. Dat zijn er iets meer dan in het coronajaar 2020 (1,2 miljoen), maar net zoveel als in 2019, zo blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau TNO.

Ruim vier op de tien werknemers gaf aan dat het nodig is om maatregelen tegen werkstress te treffen. 37 procent van de werknemers liet weten dat werkdruk of werkstress de reden is van hun werkgerelateerde verzuim.

Vakbond FNV waarschuwt al langer voor de toegenomen werkdruk in sectoren zoals de zorg, het streekvervoer en de kinderopvang. Vicevoorzitter Kitty Jong benadrukt dat burn-outs momenteel tot beroepsziekte nummer één behoren. Werknemers in verschillende sectoren pikken het niet langer en voeren acties of leggen het werk neer voor betere arbeidsvoorwaarden.

Vier op de tien werkgevers vindt werkdruk volgens TNO een van de belangrijkste arbeidsrisico's. In verschillende cao's zijn afspraken gemaakt over een betere verdeling tussen werk en privé en is er gekeken naar de roosters. Maar tot nu toe is er geen sprake van een kentering.

Volgens hoogleraar Taris kunnen bedrijven drie dingen doen om de werkdruk aan te pakken: meer mensen aannemen, minder werk uitvoeren of slimmer werken. "Nieuwe mensen zijn nauwelijks te vinden op deze krappe arbeidsmarkt, dus dat wordt lastig. Vaker nee zeggen tegen opdrachten gaat ook niet: dat gaat ten koste van het marktaandeel, de omzet, de positie en de reputatie van een bedrijf."

Dan blijft de laatste optie over: slimmer werken. "Dan moet je kijken als werkgever of er bezuinigd kan worden op bureaucratie en minder regels. Moeten we alles bijvoorbeeld wel drie keer controleren?"

Bovendien is het verstandig om het hele werkproces onder de loep te nemen, stelt Taris. "Er komen allerlei taken bij en er gaat niets vanaf. Richt je als bedrijf daarom op de basis: wat is er nu belangrijk, wat gaan we doen en wat gaan we niet doen?"

Toch kan een werknemer ook veel ellende voorkomen door het gesprek aan te gaan als de werkzaamheden te veel worden. "Het kan niet zo zijn dat je elke dag overwerkt of ook in het weekend bezig bent. Het risico is alleen dat je baas kan gaan twijfelen aan je loyaliteit. En dat kan uiteindelijk ten koste gaan van je carrière."