Als vrije-uitloopkippen zestien weken niet meer buiten zijn geweest, mogen hun eitjes niet meer als vrije-uitloopei verkocht worden.

Daarom verkoopt ALDI op sommige locaties al geen vrije-uitloopeieren meer. Supermarktketens Albert Heijn, Jumbo en PLUS voorzien de doosjes uiterlijk 25 januari van etiketten om duidelijk te maken dat ze vanaf dat moment scharreleieren bevatten. Ook producten waar normaal gesproken vrije-uitloopeieren in zitten, bevatten vanaf eind januari scharreleieren.

PLUS verkoopt sinds 2012 geen scharreleieren meer, maar alleen vrije-uitloop- of biologische eieren. Maar ook die keten zal de vrije-uitloopeieren vervangen door scharreleieren.

Mede doordat kippenboeren extra kosten maken, zijn vrije-uitloopeieren normaliter iets duurder dan scharreleieren. Albert Heijn, Jumbo en PLUS laten weten gedurende de ophokplicht dezelfde prijs aan de boeren te betalen, ook als hun eieren geen vrije-uitloopei meer mogen heten.

Consumenten blijven hetzelfde betalen voor de doosjes waar voorheen vrije-uitloopeieren in zaten. De verpakkingen zijn iets aangepast of bevatten een ander etiket.

Om op de boodschappen te besparen, kozen consumenten de afgelopen maanden vaker voor scharreleieren in plaats van biologische of vrije-uitloopeieren.

Consumenten kochten maar liefst 25 procent minder biologische eieren, zegt Bart-Jan Oplaat van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders. Scharreleieren werden niet alleen door de hogere kosten, maar ook door extra vraag in een jaar tijd 28 procent duurder, meldde statistiekbureau CBS eerder.

Het is opvallend dat eieren nog wel met het stempel biologisch verkocht mogen worden, want buiten lopen is ook in die categorie een van de voorwaarden.

Volgens Oplaat werden in de EU plannen besproken om het gelijk te trekken en te stoppen met de zestienwekenregel voor vrije uitloop. Maar dit overleg is doorgeschoven naar het derde kwartaal van 2023.

Het is mogelijk dat het ei van een kip die in september 2022 nog buiten liep dan - ook als de ophokplicht nog geldt - toch weer als vrije-uitloopei verkocht mag worden.

Oplaat vreest dat de huidige ophokplicht de vrije-uitloopsector de doodsteek kan geven. In februari 2022 verdween het vrije-uitloopei ook al tijdelijk uit de supermarkt vanwege een toen geldende ophokplicht. Er is nog geen zicht op het einde van de beperkende maatregelen.

"Het is de vraag of kippenboeren dan nog investeren in vrije uitloop. Een legkip leeft zo'n twee jaar. Als die binnenkort naar de slacht gaat en een boer nieuwe legkippen aanschaft, dan zijn er mogelijk te veel onzekerheden om weer voor vrije uitloop te gaan", zegt Oplaat. Normaliter levert vrije uitloop meer op, maar dat lijkt nu toch minder aantrekkelijk.

Volgens de vakbondsvoorman is het ook een probleem dat Duitse afnemers van vrije-uitloopeieren hun heil elders zoeken. In Duitsland zelf is er geen landelijke ophokplicht: daar worden dus nog wel vrije-uitloopeieren geleverd.

Oplaat denkt dat supermarkten mogelijk voor buitenlandse alternatieven zullen gaan om toch weer vrije uitloop te kunnen leveren. "Want anders stapt de consument over op een doosje dat goedkoper is en waar net zo goed scharreleieren in zitten. Ze smaken hetzelfde."