Nederland wordt niet voor niets Europees kampioen deeltijdwerken genoemd. Veel werknemers kiezen ervoor om drie of vier dagen per week te werken. Het aantal onderbenutte deeltijdwerkers die meer uren willen werken en hier ook direct beschikbaar voor zijn, is het afgelopen kwartaal zelfs met 27.000 toegenomen tot 521.000.

"Dat is een vreemde ontwikkeling", zegt hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van statistiekbureau CBS. Hij heeft geen exacte verklaring voor de toename, maar vertelt wel dat het onbenutte arbeidspotentieel als geheel meebeweegt met de werkloosheid die het afgelopen kwartaal met 45.000 is gestegen tot 372.000 mensen.

Volgens Rob Witjes, arbeidsmarktdeskundige bij uitkeringsinstantie UWV, is er vooral sprake van een mismatch tussen voorkeuren. "Onder de deeltijdwerkers bevinden zich namelijk veel jongeren en studenten. Zij zijn vooral werkzaam in de detailhandel of de logistiek en staan momenteel sterk in hun schoenen vanwege de krapte op de arbeidsmarkt."

"Deeltijders willen meer uren werken, maar hebben veel meer eisen over welke dagen of tijden. En daar ontstaat een spanningsveld met de werkgever."

De meeste bedrijven in deze sectoren gaan uit van optimale flexibiliteit. Het is niet voor niets dat bijvoorbeeld winkels en supermarkten mensen zoeken voor de koopavonden of andere drukke momenten. En dat kan een verklaring zijn voor de toename van het aantal deeltijders, stelt Witjes.

"Vacatures voor acht of zestien uur zien we dan ook steeds vaker. Werkgevers zetten zulke vacatures vaak uit om hun roosters rond te krijgen in plaats van de uren te verdelen onder het huidige personeel. Dat is namelijk een behoorlijke puzzel."

Bedrijven kunnen namelijk ook een beroep doen op mensen die al in dienst zijn. "Maar deze werknemers geven dan bijvoorbeeld aan dat werken op een koopavond of op zaterdag of zondag voor hen niet past", zegt Witjes. "Dan zoekt een werkgever liever naar iemand die wel wil werken op die dagen of dagdelen."