Volgens de NS is de huidige dienstregeling nog gebaseerd op de verwachte "forse" reizigersgroei uit 2019. "De wereld ziet er nu echt anders uit", zegt waarnemend president-directeur Bert Groenewegen van de NS.

De huidige dienstverlening kan vanwege het personeelstekort niet volledig worden waargemaakt, zegt hij. Dat zorgt voor uitval van treinen, teleurstelling bij reizigers en een te hoge werkdruk.

Aanpassingen in de dienstregeling zijn volgens hem daarom noodzakelijk, om "collega's weer meer ruimte te geven om weer op een normale manier hun werk te kunnen doen".

Zo wordt het aantal intercity's dat per uur rijdt vanaf 5 september al aangepast van zes naar vier. In de weekenden en in de avonduren rijdt de NS nog maar met twee intercity's en sprinters per uur, in plaats van vier. De avonddienstregeling gaat vanaf die datum bovendien in om 20.00 uur. Dat was voorheen altijd 22.00 uur.

Het spoorbedrijf erkent dat reizigers zullen moeten wennen aan de aanpassingen. Zo kunnen sommige treinen drukker zijn dan voorheen. In de daluren, avonduren en in het weekend zullen reizigers daarnaast vaker moeten overstappen. Met de aanpassingen hoopt de NS te voorkomen dat reizigers kort voor hun reis te maken krijgen met uitval van treinen.

De officiële dienstregeling voor 2023 gaat op 11 december in. Vanaf dan zullen er in de spits op vrijdag minder intercity's per uur rijden, twee in plaats van vier. In daluren, avonduren en in het weekend vertrekken intercity's en sprinters nog maar twee keer per uur in plaats van vier keer.

Opvallend is dat de NS op één traject de planning opschaalt. Zo rijden treinen op het traject tussen Eindhoven en Amsterdam van maandag tot en met donderdag elke tien minuten. Dat was eerder elk kwartier.

De NS maakte verder bekend opnieuw een flink verlies te hebben geleden. Dat liep op tot 250 miljoen euro. De omzet daalde in de afgelopen periode tot 1,6 miljard, van 1,8 miljard euro een jaar eerder.

"Door een tekort aan collega's als gevolg van de krappe arbeidsmarkt en hoger ziekteverzuim stond - net als in veel andere sectoren - de dienstverlening onder druk en was NS helaas genoodzaakt om ritten te schrappen", aldus het bedrijf.

De huidige financiële situatie van de NS speelt ook een grote rol in de regionale stakingen van woensdag. NS zegt door de huidige situatie niet aan de looneisen van de vakbonden te kunnen voldoen.

Voor de bonden is daardoor de maat vol. Woensdag is de eerste stakingsdag, in het noorden van het land. De komende week volgen nog meer regionale stakingen. Deze stakingen zullen gevolgen hebben voor het treinverkeer in de rest van het land.