NU.nl
De Europese Centrale Bank (ECB) verhoogt waarschijnlijk eind juli voor het eerst in elf jaar de rente. Dat doet de bank onder meer om inflatie tegen te gaan. Maar waarom gebeurt dit? En hoe zorgt een hogere rente doorgaans voor minder inflatie?
Veel Europese landen hebben te maken met de hoogste inflatie in jaren. Ook in Nederland is dat het geval. Vorige maand was het leven 11,2 procent duurder dan een jaar eerder. In andere Europese landen is de inflatie soms nog hoger. Vorige maand had Estland een inflatie van 19,1 procent en in Litouwen bedroeg die 16,6 procent.
Die inflatie is ontstaan na de coronacrisis, toen wereldwijd grote aanvoerproblemen ontstonden. Ook speelde in veel landen het economisch herstel na lockdowns mee. Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak, steeg de inflatie nog verder.
De ECB was lange tijd geen voorstander van het verhogen van de Europese beleidsrente. De bank stelde dat de hoge inflatie niets met het geldbeleid in Europa te maken had. Alleen de bovengenoemde factoren zouden invloed op de inflatie hebben.
Aankomende zomer gaat dat waarschijnlijk veranderen. De beleidsrente, die nu op -0,5 procent staat, wordt dan waarschijnlijk in twee stappen naar 0 procent verhoogd.
De economie afremmen
Dat doet de centrale bank omdat een hogere rente invloed heeft op de hoeveelheid geld die consumenten uitgeven. Banken gebruiken de beleidsrente voor het bepalen van de rente die ze aan hun klanten rekenen.
Een hogere rente zorgt ervoor dat het duurder wordt om geld te lenen. Daardoor lenen mensen minder geld. Bovendien gaan mensen bij een hogere rente ook meer sparen.
Door die twee factoren geven mensen minder geld uit. Het gevolg hiervan is dat de economie afremt.
Als de economie afremt, daalt de algemene vraag naar goederen en diensten. Doordat die vraag afneemt, stijgen de prijzen minder snel. En zodra de prijzen minder snel stijgen, daalt het inflatiepercentage. Andersom werkt dit principe ook.
Een beetje inflatie is goed voor de economie
De ECB streeft ernaar de inflatie uit te laten komen op 2 procent. Om dat te bereiken, kan de bank dus de rente verhogen of verlagen.
De bank heeft dat percentage gekozen, omdat ze vindt dat een beetje inflatie goed is voor de economie. Als de prijzen geleidelijk stijgen, stimuleert dat consumenten om hun geld uit te geven.
Ook zorgt de keuze voor 2 procent ervoor dat deflatie (het tegengestelde van inflatie) minder snel optreedt. Dalen de prijzen, dan komt de inflatie niet direct onder nul uit. De 2 procent werkt zo als een veiligheidsmarge.
