Als de ondernemingsraad van Shell deze week een positief advies uitbrengt en de raad van bestuur er vervolgens snel een klap op geeft, kan het bedrijf voor het eind van het jaar al volledig Brits zijn. Dat zou een markant eind zijn van een voor Shell buitengewoon roerig jaar, waarin een ongekend charmeoffensief is ingezet. En dat is nodig, zegt president-directeur Marjan van Loon van Shell Nederland in gesprek met NU.nl.

"Het heeft niet zo mogen zijn", zegt Van Loon, waarmee zij doelt op de plannen die er sinds 2005 waren om Shell juist helemaal in Nederland te vestigen. Ze vindt dat jammer, maar is ook blij dat het nu klaar is. Wel hangt het bedrijf nog een 'vertrekboete' boven het hoofd. Een voorstel van GroenLinks waarbij Shell belasting zou moeten betalen over nog uit te keren dividend.

Zo'n boete zal Shell niet van gedachten doen veranderen, als het voorstel het al haalt. "We zouden het geld liever uitgeven aan investeringen dan het moeten overmaken als kosten", merkt Van Loon diplomatiek op.

Behalve het besluit over de verhuizing van het hoofdkantoor werd het bedrijf dit jaar onaangenaam verrast door pensioenfonds ABP dat de Shell-aandelen de deur uit doet, én door het vonnis in wat ook wel de klimaatzaak is gaan heten.

Sindsdien kun je geen tv of radio meer aanzetten, krant of site openen, of Shell laat weten hoe druk het bezig is met veranderen. "We zijn heel bewust een grote campagne begonnen", reageert de hoogste directeur van Shell in Nederland. "De timing daarvan wil ik niet per se aan de uitspraak van de rechter koppelen, maar die heeft wel wat getriggerd."

In het vonnis in de zaak die werd aangespannen door onder andere Milieudefensie, werden klimaatdoelen voor Shell gesteld. "In februari van dit jaar hadden we al een nieuwe strategie aangekondigd", zegt Van Loon. "Die is niet in het vonnis meegenomen en onze doelen waren ook niet duidelijk genoeg gesteld. Die hebben we verder aangescherpt."

'Geen hond wilde toen zonnepanelen op het dak'

Ruim een decennium geleden stopte Shell juist met investeren in windenergie en waterstof. Een duur foutje? "Nou nee. Als we een heel lange adem hadden gehad en hadden geweten wat we nu weten, dan was dat wel zo geweest." Van Loon bedoelt dat er geen droog brood viel te verdienen aan groene energie. "We hebben veel verlies geleden op die activiteiten, geen hond wilde toen nog zonnepanelen op zijn dak."

Klimaat was ondanks Parijs tot een paar jaar geleden "geen item" brengt Van Loon in herinnering. "Mensen hadden er geen geld voor over. In de jaren daarna is het juist heel snel gegaan." Shell had toen al wel het eerste windpark op zee staan en dat staat er nog. Vandaag de dag investeert Shell miljarden in de energietransitie. "In fossiel investeren we in Nederland honderden miljoenen, geld dat nodig is voor het onderhoud van de raffinaderij en chemische fabriek", schetst de Shell-topvrouw.

De miljarden worden onder andere gestoken in wind- en zonneparken, laadpalen en waterstof. "De vrachtwagens die op waterstof moeten rijden, moeten nog gebouwd worden."

Als je het zo allemaal hoort, dan is Shell welhaast een groen bedrijf. "Het is zeker nog niet perfect", zegt Van Loon.

'Als we zaken willen blijven doen, hebben we klanten nodig'

In Nederland is het investeringsklimaat gunstig voor het klimaat, maar dat is in andere landen anders. "Meer variabel", houdt Van Loon het op. Ze is gewend zich te moeten verdedigen, mensen zijn wantrouwend waar het Shell betreft. "Veel mensen zien ons als groot, machtig en afstandelijk. We moeten dichter bij de mensen zien te komen."

Van Loon merkt dat wanneer ze mensen uitlegt waar Shell allemaal mee bezig is in het kader van de energietransitie, men aangenaam verrast is. De campagnes moeten dat bij een breder publiek voor elkaar krijgen. "Om elkaar te vertrouwen, moeten mensen weten wat we doen."

Dat is niet ingegeven omdat Shell zo graag aardig gevonden wil worden. "Als we zaken willen blijven doen, hebben we ook klanten en partners nodig."