Duitsland zou binnenkort het eerste Europese land kunnen zijn dat de verkoop van wiet voor recreatief gebruik volledig legaal maakt. Of dat ook betekent dat teelt wordt gelegaliseerd is niet duidelijk, maar die kans is groot.

In Nederland wordt de verkoop van wiet gedoogd, maar is de inkoop en teelt voorlopig nog illegaal. Toen Canada en een paar Amerikaanse staten enkele jaren geleden de kweek van wietplanten legaal maakten, waren de meeste experts het erover eens dat Nederland achterliep en ingehaald zou worden.

Ondertussen blijkt dat dat wel meevalt. "Nederland doet het qua distributie nog steeds beter", zegt drugsonderzoeker Nicole Maalsté. "In Canada kopen de meeste mensen hun wiet nog op de zwarte markt, terwijl dat bij ons veel minder het geval is."

Dat beaamt Peter Tas, bestuurder bij de Legale Cannabis Coalitie. "Nederland heeft met zijn coffeeshops een verkoopnetwerk dat werkt. Dat kan je van de meeste andere landen niet zeggen."

Dat Duitsland zich nu ook op de wietmarkt meldt, hoeft volgens de kenners niet meteen alarmbellen te doen rinkelen. De plannen moeten tenslotte nog concreet gemaakt worden, waarna ze ook nog eens in wetten en regels gegoten moeten worden. "Duitsland zal ons echt niet meer inhalen", denkt Maalsté.

Tas ziet zelfs kansen voor Nederlandse ondernemers. "Wietleveranciers en -telers, die nu deels op de zwarte markt opereren, hebben de afgelopen jaren een hoop kennis opgedaan over wietsoorten en optimalisering van de teelt. Zij kunnen hun zaden aan de man brengen in Duitsland en hun kennis daar gaan verspreiden." Daar verdienen die ondernemers geld aan en dat komt later in de vorm van belastingen deels in de Nederlandse schatkist terecht.

Dat wiet een miljardenbusiness is, blijkt uit cijfers uit onder meer Canada. Daar is sinds de legalisatie in 2018 voor meer dan 6 miljard euro aan cannabisproducten verkocht. De verwachting is dat die omzet in de komende tien jaar groeit tot 9 miljard euro. In Duitsland is het enige beursgenoteerde cannabisbedrijf, SynBiotic, meer dan 100 miljoen euro waard sinds de aankondiging van de Duitse regering.

Hoe groot de Nederlandse cannabisindustrie is, is moeilijk te bepalen, maar het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maakt wel regelmatig een schatting van de grootte van de illegale economie. Volgens de jongste cijfers uit 2015, die in 2018 naar boven werden bijgesteld, is de volledige illegale economie goed voor zo'n 5 miljard euro. Cannabisteelt neemt 3 miljard euro daarvan in beslag.

Die cijfers worden wel gemeten op basis van politie-invallen, dus waarschijnlijk gaat het in realiteit om nog meer geld. Het geeft echter wel een indicatie van de grootte van de cannabisteelt in ons land.

In de tweede helft van volgend jaar begint er in Nederland een proef om te kijken of wiet legaal geteeld kan worden. Er zijn zeven telers aangewezen die legaal wiet en hasj mogen telen voor coffeeshops in tien deelnemende gemeenten. De coffeeshops mogen de cannabis van die telers alleen maar verkopen in de vier jaar dat de proef loopt. Als het resultaat positief is, wordt het daarna in wetten gegoten.